Trung Quốc ‘khẩu chiến’ với Mỹ về biển Đông

Nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh: 'Mỹ nên tôn trọng thực tế, phát biểu và hành động một cách cẩn trọng.'

Cả chính quyền lẫn truyền thông Trung Quốc đồng loạt công kích Hoa Kỳ sau khi Nhà Trắng tuyên bố sẽ bảo vệ “lãnh thổ quốc tế” ở biển Đông.

Nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói trong buổi họp báo ở Bắc Kinh rằng “Mỹ nên tôn trọng thực tế, phát biểu và hành động một cách cẩn trọng nhằm tránh làm tổn hại tới hòa bình và ổn định ở biển Đông.”

Bà Hoa một lần nữa nhấn mạnh tới chủ quyền “không thể tranh cãi” đối với quần đảo Trường Sa, đồng thời cho rằng Mỹ “không phải là quốc gia tranh chấp ở biển Đông”, và rằng Bắc Kinh “chỉ đàm phán với các quốc gia liên quan trực tiếp”.

Trong buổi họp báo một ngày trước đó, khi được hỏi rằng liệu tân Tổng thống Trump có đồng ý với ý kiến của ứng viên ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson về việc “chặn Trung Quốc tiếp cận các đảo nhân tạo nước này xây ở biển Đông”, phát ngôn viên Sean Spicer nói rằng “Hoa Kỳ sẽ chắc chắn bảo vệ quyền lợi của chúng tôi ở đó”.

“Vấn đề đặt ra là, nếu trên thực tế, các đảo đó nhằm trong hải phận quốc tế và không phải là lãnh thổ của Trung Quốc thì vâng, chúng tôi phải đoan chắc rằng chúng tôi sẽ bảo vệ các vùng lãnh thổ quốc tế khỏi bị một nước chiếm đóng”, ông Spicer lên tiếng ít ngày sau khi ông Trump nhậm chức.

Trong cuộc điều trần chuẩn thuận chức ngoại trưởng Mỹ trong tháng này, ông Tillerson nói tại Quốc hội Mỹ rằng “chúng ta sẽ phải gửi một tín hiệu rõ ràng tới Trung Quốc: thứ nhất, việc xây đảo phải dừng, và thứ hai là quý vị sẽ không được cho phép tiếp cận các đảo đó”.

Tuy nhiên, phát ngôn viên Nhà Trắng từ chối cho biết về cách thức Hoa Kỳ sẽ thực hiện để chặn Trung Quốc. Ông Spicer chỉ nói thêm rằng “chúng tôi sẽ có thêm thông tin về vấn đề này khi chúng tôi phát triển thêm nữa [các chính sách]”.

Truyền thông Trung Quốc từng cảnh báo rằng bất kỳ nỗ lực nào nhằm chặn Trung Quốc tiếp cận các quyền lợi ở biển Đông có nguy cơ dẫn tới “một cuộc chiến toàn diện”.

Tờ China Daily của nhà nước Trung Quốc tuyên bố rằng nếu quốc gia đông dân nhất thế giới bị bác quyền tiếp cận các đảo Bắc Kinh đã kiểm soát thì nó “sẽ khai mào cho một cuộc đối đầu khốc liệt giữa Trung Quốc và Mỹ”.

Ông Tillerson hôm 23/1 được Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ chuẩn thuận chức ngoại trưởng Mỹ với số phiếu thuận và chống sít sao. Cựu giám đốc điều hành tập đoàn dầu khí ExxonMobil dự kiến sẽ được chính thức được toàn Thượng viện thông qua.

Thời gian qua, Trung Quốc cấp tập xây đảo nhân tạo và đưa vũ khí ra biển Đông, gây quan ngại cho các nước như Việt Nam.

Tuy nhiên, nữ phát ngôn viên Hoa Xuân Oánh nói rằng hành động của Bắc Kinh ở biển Đông “hợp lý và công bằng”. “Bất kể các thay đổi xảy ra ở nước khác, những gì họ nói hay muốn làm, quyết tâm của Trung Quốc nhằm bảo vệ chủ quyền lãnh hải ở biển Đông sẽ không thay đổi”.

Ông Renato DeCastro, giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học De La Salle ở Philippines, một người nghiên cứu về biển Đông nhiều năm qua, nói với VOA Việt Ngữ rằng cần phải chờ xem tình hình biến chuyển cụ thể như thế nào.

Ông nói tiếp:

“Vẫn phải chờ xem thực tế như thế nào. Đó mới chỉ là các tuyên bố. Chúng có biến thành hành động không mới là điều đáng nói”.

Học giả từng có thời gian làm việc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở thủ đô Washington nói thêm rằng biển Đông sẽ là một trong các vấn đề “rất quan trọng đối với chính quyền của ông Trump”.

Mời xem Video: Toàn văn "Phát Biểu Nhậm Chức" của Tổng Thống Donald J. Trump, bản phát âm Tiếng Việt

“Tôi nghĩ, để đương đầu với Trung Quốc, chính quyền của ông Trump sẽ sử dụng cách tiếp cận phô trương sức mạnh trong chiến lược về châu Á”, ông DeCastro nói.

Trong một diễn biến khác liên quan, Tân Hoa Xã của Trung Quốc hôm 24/1 dẫn lời các chuyên gia viết rằng “bất chấp những đồn đoán rằng quan hệ Trung – Mỹ có thể rơi vào thế bất định dưới thời kỳ nắm quyền của ông Trump, hai cường quốc có thể tránh được điều đó bằng cách tổ chức một cuộc đối thoại sớm để đặt ra các quy định cho lộ trình [quan hệ]”.

Viễn Đông
VOA

***

Hoa Kỳ và Trung Quốc bắt đầu đợt ‘khẩu chiến’ mới

Ông Tillerson, người được Tổng thống Trump chọn làm Ngoại trưởng Hoa Kỳ và đang chờ Quốc hội phê chuẩn. (Hình: Getty Images)

WASHINGTON . DC (NV) – Hoa Kỳ sẽ bảo vệ những lợi ích quốc tế tại biển Đông và quan hệ thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc phải là con đường hai chiều về lợi ích.

Đó là tuyên bố của ông Sean Spicer, tùy viên báo chí của tân Tổng thống Donald Trump tại cuộc họp báo đầu tiên, sau khi báo giới đề nghị cho biết tường tận hơn về quan điểm của chính phủ mới đối với nhận định của ông Rex Tillerson.

Ông Rex Tillerson là nhân vật được ông Trump chọn làm Ngoại trưởng Hoa Kỳ. Tuần trước khi điều trần tại Quốc hội, ông Tillerson bảo rằng, theo ông, việc Trung Quốc bồi đắp, tạo lập các đảo nhân tạo tại biển Đông là bất hợp pháp vì mà Trung Quốc không hề có chủ quyền ở đó. Do vậy, Hoa Kỳ cần ngăn chặn chuyện này.

Tại cuộc họp báo vừa kể, ông Spicer cho biết, chắc chắn Hoa Kỳ sẽ bảo vệ những lợi ích của Hoa Kỳ ở biển Đông. Nếu các đảo mà Trung Quốc tạo lập nằm ngoài lãnh thổ Trung Quốc và trong vùng biển quốc tế thì Hoa Kỳ sẽ không để vùng biển ấy bị chiếm giữ.

Đối với quan hệ thương mại giữa Hoa Kỳ – Trung Quốc, ông Spicer lập lại một lần nữa điều mà ông Trump đã nhiều lần đề cập khi tranh cử, đó là quan hệ thương mại giữa hai bên hiện thiếu cân bằng.

Trong khi doanh giới Trung Quốc rất dễ dàng tiếp cận thị trường Hoa Kỳ thì doanh giới Hoa Kỳ gặp rất nhiều khó khăn trong việc tiếp cận thị trường Trung Quốc, đặc biệt là tiếp cận lĩnh vực tài chính, ngân hàng, thực thi các qui định về bảo vệ bản quyền. Những yếu tố này buộc tân chính phủ Hoa Kỳ phải xem xét lại quan hệ thương mại với Trung Quốc. Ông Spicer nói thêm rằng, tuy hiểu là doanh giới Hoa Kỳ cần tiếp cận thị trường vốn rất rộng lớn của Trung Quốc, song ông Trump không muốn duy trì kiểu quan hệ thương mại giữa hai bên như hiện nay.

Giống như trước nay, Trung Quốc lập tức đáp trả.

Tuần trước, sau khi ông Tillerson – người được ông Trump đề cử làm Ngoại trưởng Hoa Kỳ, cho rằng, Hoa Kỳ cần ngăn chặn Trung Quốc độc chiếm biển Đông, báo giới Trung Quốc thách thức, muốn làm được điều đó, Hoa Kỳ cần phải khai chiến.

Tuần này, bởi tân Tổng thống Hoa Kỳ nhiều lấn nhấn mạnh đến việc sẽ xem lại tất cả các mối quan hệ từ quốc phòng, an ninh đến kinh tế, thương mại với các quốc gia, các tổ chức quốc tế và sẽ điều chỉnh để đạt cho bằng được mục tiêu là lợi ích của riêng Hoa Kỳ là trước hết, ông Zhang Jun viên chức đặc trách thương mại quốc tế của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, vừa tuyên bố, Trung Quốc không muốn đứng ra lãnh đạo thế giới nhưng có thể sẽ buộc phải lãnh nhận vai trò này nếu các quốc gia khác không muốn đảm nhận.

Ông Zhang còn khuyến cáo rằng ông Trump sẽ khó mà thúc đẩy kinh tế tăng trưởng nếu áp đặt mức thuế mang tính trừng phạt đối với hàng hóa Trung Quốc. Nhân vật này nhấn mạnh, một cuộc chiến thương mại hay một cuộc chiến về tỉ giá hối đoái sẽ không có lợi cho bất kỳ quốc gia nào.

Với một người như ông Donald Trump và với một chính quyền như Trung Quốc, rất khó dự đoán sau khẩu chiến sẽ là gì. Hồi trung tuần tháng trước, tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới diễn ra ở Thụy Sĩ, ông Tập Cận Bình, Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch Nhà nước Trung Quốc từng nhấn mạnh, chỉ có hợp tác quốc tế mới giải quyết được các vấn đề lớn. Theo ông Tập thì quan hệ ổn định và lâu dài giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ không chỉ là “lợi ích cơ bản của hai quốc gia mà còn là của cả thế giới”. (G.Đ)

Người Việt