Người Ngọc Lý Nhã Kỳ có bị đưa vào lò đốt của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng hay không? Đây chính là lý do vì sao TBT Nguyễn Phú Trọng yêu cầu Bộ Công an phải khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với nàng yêu tinh này,
Lý Nhã Kỳ đã dùng những thủ đoạn gì khiến 2 phe cộng sản Miền Bắc và Miền Nam truy cùng diệt tận lẫn nhau?
Người Ngọc Lý Nhã Kỳ có bị đưa vào lò đốt của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng hay không? Đây chính là lý do vì sao TBT Nguyễn Phú Trọng yêu cầu Bộ Công an phải khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với nàng yêu tinh này,
Lý Nhã Kỳ đã dùng những thủ đoạn gì khiến 2 phe cộng sản Miền Bắc và Miền Nam truy cùng diệt tận lẫn nhau?
Công an vũ trang của Việt Nam diễn hành, tháng 10/2010.
Nhấp vào nút play (►) dưới đây để nghe
Ngày 17 tháng tư 2018, hai ông Phan Hữu Tuấn và Nguyễn Hữu Bách là hai nhân vật mới nhất thuộc Bộ Công An bị bắt giữ. Đây là hai trong số những vụ bắt bớ ở bộ này từ cuối năm 2017 đến nay, và ông Phan Hữu Tuấn là người có cấp bậc và chức vụ quan trọng nhất, ông từng là sĩ quan cấp tướng, nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục tình báo của Bộ Công An.
Tổng cục 5 bị xóa sổ
Theo cách loan tin của truyền thông nhà nước Việt Nam thì những vụ bắt bớ này có thể chia làm hai vụ án. Vụ thứ nhất gồm các ông Phan Văn Anh Vũ, bị bắt vào đầu năm 2018, ông Phan Hữu Tuấn và ông Nguyễn Hữu Bách. Các viên sĩ quan này đều thuộc Tổng cục tình báo của Bộ Công an, còn gọi là Tổng cục 5.
Vụ thứ hai là hai ông Phan Văn Vĩnh, và Nguyễn Thanh Hóa liên quan đến một đường giây đánh bạc.
Tổng cục tình báo của Bộ Quốc phòng đang lấy lại phong độ và quyền thế, đặc biệt ảnh hưởng của họ đối với chính trường Việt Nam và đối với Tổng bí thư.
-Nhà báo Phạm Chí Dũng.
Trong hai vụ này dư luận rất quan tâm đến các vị sĩ quan tình báo, vì nó liên quan trực tiếp đến việc Đảng Cộng sản Việt Nam đang xóa bỏ tất cả các tổng cục của Bộ Công an, trong đó có Tổng cục tình báo.
Vào tháng Giêng 2018, ngay sau khi ông Phan Văn Anh Vũ, còn gọi là Vũ nhôm bị bắt, nhà quan sát chính trị nội bộ Việt Nam là nhà báo Phạm Chí Dũng, từ Sài Gòn bình luận với chúng tôi:
“Tôi thấy rằng nếu Phan Văn Anh Vũ mà không có một vai trò quan trọng, thì đã không có cả một chiến dịch khổng lồ của công an và nghe nói có cả Tổng cục 2 của quân đội nữa, để truy bắt Phan Văn Anh Vũ, và cũng không có một cuộc thương thảo dày công đến thế giữa Chính phủ Việt Nam và Singapore để dẫn độ Phan Văn Anh Vũ về Việt Nam. Không đơn thuần là Vũ “nhôm” sai phạm về kinh tế hay làm lộ bí mật gì gì đó như ngành công an nêu ra, mà chắc chắn Vũ “nhôm” phải có vai trò quan trọng đến mức có thể là yết hầu, hay tử huyệt của một số quan chức, thậm chí là quan chức cao cấp ở Việt Nam.”
Ông Vũ là một nhà kinh doanh nghề nhôm kính tại Đà Nẵng, có quân hàm sĩ quan tình báo cấp tá của Bộ Công an. Theo các bản tin chính thức của báo chí nhà nước Việt Nam thì ông Vũ đã lợi dụng chức vụ của ông để trục lợi trong việc mua rẻ nhà cửa của nhà nước tại Đà Nẵng và bán đi để kiếm lời.
Trên trang web của Bộ Công an Việt Nam, cả ba ông, Phan Văn Anh Vũ, Phan Hữu Tuấn, và Nguyễn Hữu Bách đều bị gán cho tội danh làm lộ bí mật nhà nước tuy không nói rõ là như thế nào.
Chúng tôi có liên lạc với Bộ Công an qua trang web của bộ này nhưng không thành công.
Nhận xét về các vụ bê bối của Tổng cục tình báo Bộ Công An, ngay sau khi ông Phan Văn Anh Vũ bị bắt, nhà báo Trương Duy Nhất, sống tại Đà Nẵng có nói với chúng tôi rằng sẽ phải truy cứu trách nhiệm của Trung tướng Nguyễn Việt Tân, nay đã về hưu từng đứng đầu Tổng cục này.
Cán cân quyền lực thay đổi
Theo các tài liệu báo chí được nhà nước Việt Nam công bố thì cho đến hiện nay công tác tình báo của Việt Nam được hai Tổng cục thuộc hai Bộ khác nhau thực hiện, đó là Tổng cục 5 của Bộ Công An, và Tổng cục 2 của Bộ Quốc phòng.
Công tác tình báo của cả bên công an lẫn quân đội, phục vụ cho đất nước thì ít mà phục vụ cho chuyện kiểm soát nội bộ với nhau thì nhiều.
-Ông Đặng Xương Hùng, cựu nhân viên Bộ Ngoại giao.
Nhà báo Phạm Chí Dũng nhận định với chúng tôi:
“Tỉ lệ nghịch với sự suy yếu vai trò của Bộ Công an là sự gia tăng ảnh hưởng của Bộ Quốc phòng, đặc biệt Tổng cục tình báo Bộ Quốc phòng. Tôi nghĩ rằng sau những vụ bê bối như là A10, T4 vào những năm 2000, thì Tổng cục tình báo của Bộ Quốc phòng đang lấy lại phong độ và quyền thế, đặc biệt ảnh hưởng của họ đối với chính trường Việt Nam và đối với Tổng bí thư.”
Các vụ bê bối mà ông Phạm Chí Dũng đề cập có liên quan đến Thứ trưởng Bộ Quốc phòng hiện nay là Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh. Theo tiết lộ của cựu Đại tá Quân đội Việt Nam là ông Bùi Tín, hiện tị nạn chính trị tại Pháp, thì vào thời điểm những năm 1990, 2000, Tổng cục 2 là một tổ chức siêu quyền lực, lợi dụng vị trí đó lũng đoạn đảng và nhà nước cộng sản Việt Nam.
Ông Đặng Xương Hùng, cựu nhân viên Bộ Ngoại giao Việt Nam, hiện cư trú chính trị tại Thụy sĩ nhận xét về các tổ chức tình báo của Việt Nam:
“Công tác tình báo của cả bên công an lẫn quân đội, phục vụ cho đất nước thì ít mà phục vụ cho chuyện kiểm soát nội bộ với nhau thì nhiều. Tôi cảm nhận thấy điều đó, nhất là cái thời thành lập Tổng cục 2, tôi thấy rằng Bộ Chính trị hay là một số cá nhân trong Tổng cục 2 đó để mà kiểm soát các vị lãnh đạo trong Bộ Chính trị, để mà phục vụ cho những công việc như đấu đá, tranh giành quyền lực giữa các phe phái trong đảng.”
Trở lại vụ án các sĩ quan công an tình báo hiện nay, còn có sự liên quan đến vụ án Ngân hàng Đông Á, trong đó ông Trần Phương Bình, Tổng Giám đốc đang bị bắt và bị xử án, đã mua một số lượng lớn đô la Mỹ cho ông Vũ.
Theo một nguồn tin thân cận với ông Bình mà chúng tôi chưa xác nhận được thì Ngân hàng Đông Á là một cơ quan kinh tài của Công an Thành phố Hồ Chí Minh.
Nếu so sánh với Bộ Quốc phòng thì Bộ Công an không phải là Bộ duy nhất có các cơ quan kinh tài, thậm chí các công ty làm ăn kinh tế của Bộ Quốc phòng còn có qui mô rộng lớn hơn, mà trong thời gian gần đây đã có nhiều chỉ trích, được đăng trên chính truyền thông nhà nước Việt Nam, rằng các đơn vị quân đội không nên tham gia vào các hoạt động kinh tế.
Có hai vụ được bàn đến nhiều nhất là vụ Công ty Viettel của quân đội được cấp đất tại xã Đồng Tâm, ngoại thành Hà Nội, tạo nên một cuộc xung đột lớn giữa dân chúng và các cơ quan chức năng. Vụ thứ hai là việc kinh doanh sân golf tại khu vực sân bay Tân Sơn Nhất đã cản trở việc mở rộng sân bay này.
Cho đến nay vẫn chưa có kết luận gì về sai phạm của các đơn vị quân đội ở hai nơi này, và dự án mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất được Chính phủ phê chuẩn đã tránh không đụng đến sân golf.
Tuy nhiên cũng có nhận định khác về vai trò quyền lực của hai bộ phận tình báo, công an và quốc phòng.
Một nhà nghiên cứu chính sách tại Hà Nội xin ẩn danh nói với chúng tôi rằng sự mất quyền lực của Tổng cục 5, Bộ Công an cũng chỉ là một sự ngẫu nhiên lịch sử. Theo người này thì Tổng cục 5 cũng đã thực hiện được một công trạng lớn cho Đảng Cộng sản Việt Nam trong thời gian qua là bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh, một cựu quan chức ngành dầu khí bị cáo buộc tham nhũng, từ Đức mang về Việt Nam.
Việc này chưa bao giờ được Việt Nam chính thức công nhận hay phủ nhận mặc cho những cáo buộc rất mạnh mẽ từ Chính phủ Đức.
Nhà nghiên cứu ẩn danh nói tiếp với chúng tôi là có thể sau khi chấn chỉnh Bộ Công an, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ chấn chỉnh Bộ Quốc phòng. Theo ông Tổng cục 5 đã được giao quá nhiều quyền lực và không được kiểm soát trong thời gian vừa qua.
Sắc lệnh do Tổng thống Mỹ ký quyết định rút Mỹ ra khỏi Hiệp định TPP.
Nhấp vào nút play (►) dưới đây để nghe
Nước Mỹ đổi ý
Nguyên Lam:Ban Việt ngữ đài Á Châu Tự Do cùng Nguyên Lam xin kính chào chuyên gia kinh tế Nguyễn-Xuân Nghĩa. Thưa ông, hôm Thứ Năm 12 đã có nguồn tin rằng Tổng thống Donald Trump chỉ thị cho người cầm đầu Hội đồng Kinh tế Quốc gia là Larry Kudlow cùng Đại sứ Thương mại Robert Lighthizer thăm dò việc tái gia nhập Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương, vừa được 11 nước còn lại ký kết hôm mùng tám Tháng Ba. Nhớ lại thì Hoa Kỳ từng xin gia nhập nhóm này từ năm 2008 và sau bảy năm đàm phán cho tới khi hoàn thành vào Tháng 10 năm 2015 thì lại đổi ý và rút lui sau khi ông Trump nhậm chức vào đầu năm ngoái. Ngày nay, nước Mỹ lại đổi ý lần nữa. Trên diễn đàn này, ông từng dự đoán sẽ có ngày Hoa Kỳ quay lại, thưa ông, vì sao như vậy và tương lai sẽ là gì?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Ngẫm lại thì nỗ lực của nhóm quốc gia trên vành cung Thái Bình Dương nhằm tiến tới một chế độ tự do trao đổi đã ba lần đổi tên cũng do Hoa Kỳ. Từ TPSEP của bốn nước ban đầu tới TPP của 12 nước sau khi có Mỹ gia nhập, rồi nay là CPTPP của 11 nước còn lại. Có nền kinh tế đứng đầu thế giới với thị trường tiêu thụ lớn nhất địa cầu, quyết định thất thường của Hoa Kỳ thường gây chấn động cho các xứ khác và có thể giải thích vì sao nhiều quốc gia có ác cảm với nước Mỹ. Vì sao lại như vậy thì tôi nghĩ tới hai nguyên nhân.
- Thứ nhất là tiến trình học bài của người lãnh đạo và thứ hai là sự đổi thay trong dư luận của một xã hội dân chủ. Khi chưa là Nghị sĩ ông Barack Obama cũng chống Hiệp định Tự do Thương mại Bắc Mỹ NAFTA, lên làm Tổng thống rồi, ông do dự gần một năm với Hiệp định TPP, sau đó mới thúc đẩy việc đàm phán với 11 nước kia vì thấy ra lợi ích của tự do mậu dịch. Nhưng ông đụng vào nguyên do thứ hai là sự đổi thay trong dư luận Hoa Kỳ sau khi Hiệp định TPP thành hình vào ngày năm Tháng 10 năm 2015.
Ngẫm lại thì nỗ lực của nhóm quốc gia trên vành cung Thái Bình Dương nhằm tiến tới một chế độ tự do trao đổi đã ba lần đổi tên cũng do Hoa Kỳ. Từ TPSEP của bốn nước ban đầu tới TPP của 12 nước sau khi có Mỹ gia nhập, rồi nay là CPTPP của 11 nước còn lại.
-Nguyễn Xuân Nghĩa
- Nền dân chủ Mỹ cho Hành pháp rộng quyền đàm phán các thỏa ước thương mại cho đến khi hoàn tất thì xin Quốc hội phê chuẩn trọn gói. Sau 20 vòng đàm phán, văn kiện quy mô và phức tạp TPP lại gặp sự chống đối của các đại biểu Dân Chủ và một số không nhỏ dân biểu nghị sĩ Cộng Hòa trong Quốc hội. Họ phát giác là nước Mỹ cam kết quá nhiều và Quốc hội phải ban hành nhiều luật lệ mới để áp dụng. Vì vậy, dù ông Obama cố vận động cũng không thể phê chuẩn Hiệp định. Trong cuộc tranh cử Tổng thống năm 2016, cả ba ứng viên dẫn đầu, bên Dân Chủ là Nghị sĩ Bernie Sanders thuộc cánh cực tả và bà Hillary Clinton là cựu Ngoại trưởng và bên Cộng Hòa là ông Trump cũng đều chống Hiệp định TPP. Sau khi nhậm chức Tổng thống, ông Trump mới hợp thức hóa sự chống đối này mà rút khỏi Hiệp định TPP. Bây giờ, sau khi học bài, có lẽ ông đang nghĩ lại.
Nguyên Lam: Nếu như vậy, thưa ông, liệu Hoa Kỳ có hy vọng thương thuyết lại không?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Tôi nghĩ là có, nhưng sẽ lâu công, chứ không dễ. Thật ra, Hiệp định TPP bao gồm bốn khía cạnh kinh tế và một khía cạnh về chiến lược. Về kinh tế, một là các nước thỏa thuận việc cắt giảm thuế biểu nhập nội tới tối đa, thứ hai là tháo gỡ mọi cản trở giao dịch ngoài thuế biểu, cụ thể là xóa bỏ mọi hạn ngạch, thứ ba là giải phóng chế độ đầu tư chứ không chỉ có chế độ giao dịch thương mại. Thứ tư, cải tổ cơ chế bên trong từng nước thành viên để bảo vệ quyền lao động, môi sinh và quyền sở hữu trí tuệ. Chính là tham vọng cải tổ quá lớn về kinh tế mới gây phản ứng chống đối bên phía Quốc hội Mỹ, nhất là trong đảng Dân Chủ.
Nguyên Lam: Nhưng thưa ông, dường như trong cuộc đàm phán chính Hoa Kỳ đã yêu cầu những cam kết cải tổ sâu rộng như vậy, thế thì vì sao Quốc hội Mỹ lại bác bỏ?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Khi được rộng quyền đàm phán, các chuyên gia của Mỹ có thể nghĩ đến giải pháp lý tưởng nhưng về tới nhà, giới dân cử của Quốc hội mới đối chiếu với thực tế của địa phương và thấy ra nhiều bất lợi. Chúng ta đều biết là trong mọi quyết định kinh tế, có thành phần được hưởng lợi, có thành phần bị thiệt hại và nhiều người còn không ứng phó nổi với những đổi thay. Do dân bầu lên, các dân biểu nghị sĩ Hoa Kỳ phải đếm ra những sự thể ấy như đếm phiếu nên mới ngần ngại. Sau đó, trong vòng đàm phán giữa 11 quốc gia còn lại, người ta đã giảm bớt nhiều đòi hỏi do phía Hoa Kỳ đặt ra.
Nguyên Lam: Đó là về các khía cạnh kinh tế. Thưa ông, khía cạnh chiến lược kia là gì?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Đó phát triển vòng đai thịnh vượng quanh Trung Quốc. Một Tổng trưởng Quốc phòng của Tổng thống Obama là ông Ash Carter đã từng so sánh Hiệp định này với một hàng không mẫu hạm là trong ý đó. Các yêu cầu về kinh tế như chúng ta vừa trình bày cũng khiến Trung Quốc không gia nhập nổi Hiệp định TPP, ví dụ thứ nhất là việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, thí dụ thứ hai là chế độ bảo hộ hệ thống doanh nghiệp nhà nước. Hai nước Đông Nam Á thuộc loại nghèo trong các thành viên của TPP là Việt Nam và Malaysia có thể hưởng lợi nhiều nhất, nhưng cũng phải cải cách doanh nghiệp nhà nước để có một sân chơi bình đẳng cho tư doanh.
Động lực khiến Mỹ đổi ý
Nguyên Lam: Nếu vậy, thưa ông, phải chăng mâu thuẫn giữa Hoa Kỳ với Trung Quốc đang là động lực khiến ông Trump nghĩ tới khía cạnh chiến lược của Hiệp định TPP mà sẽ xúc tiến việc đàm phán với các nước kia?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Tôi nghĩ như vậy và xin nhắc tới Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, hiện đang có hai ngày làm việc với Tổng thống Mỹ tại Florida.
Sau một năm cầm quyền, có lẽ ông Trump cũng thấy ra một số giới hạn của giải pháp song phương . Điển hình là trong cuộc xung đột về mậu dịch với Trung Quốc, ông cần hậu thuẫn của các nước qua chế độ đặc miễn thuế quan cho từng đối tác chứ không thể nhường cho Bắc Kinh vai trò chủ chốt trong quan hệ kinh tế với các nước khác.
-Nguyễn Xuân Nghĩa
- Nhật Bản có chế độ bảo hộ nông sản và thịt bò do thế lực của hiệp hội nông gia. Trong tiến trình cải cách kinh tế gọi là “ba mũi tên”, ông Abe muốn phá vỡ thế lực đó với mũi tên thứ ba. Khi cho thương thuyết Hiệp định TPP, ông cũng tranh đấu mạnh để vượt qua rào cản mậu dịch này bên trong xã hội Nhật khiến nước Úc rất hài lòng với triển vọng xuất khẩu thịt bò vào Nhật. Nào ngờ Hoa Kỳ lại đổi ý nên có lúc Shinzo Abe phải trực tiếp qua Mỹ vận động với bài diễn văn đọc trước lưỡng viện Quốc hội Hoa Kỳ vào Tháng Tư năm 2015. Sau khi Hoa Kỳ bỏ cuộc, Nhật Bản giữ vai trọng yếu để thúc đẩy việc hoàn thành TPP với 11 nước còn lại. Động lực chính của Nhật cũng là xây dựng vòng đai thịnh vượng trước sự bành trướng rất đáng ngại của Trung Quốc.
- Lần này, khi hội kiến Tổng thống Hoa Kỳ, có lẽ Thủ tướng Nhật không chỉ thảo luận về hồ sơ Bắc Hàn mà còn cố thúc đẩy ông Trump nghĩ lại về Hiệp định TPP theo giác độ chiến lược là đối phó với Bắc Kinh. Là vị nguyên thủ đầu tiên đã ủng hộ và trực tiếp thăm viếng ông Trump từ Tháng Hai năm ngoái, Thủ tướng Abe có thể mong là giao tình đó có sức thuyết phục cao để ông trình bày lẽ hơn thiệt cho rõ ràng hơn. Có lẽ Chính quyền Trump đang thấy ra điều ấy.
Tiến trình đàm phán
Nguyên Lam: Nếu cho rằng chuyện này sẽ thành, tức là Hoa Kỳ nghiên cứu lại việc gia nhập Hiệp định TPP, tiến trình đàm phán sẽ như thế nào, thưa ông?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Từ nguyên thủy, ông Trump hoài nghi các hiệp ước đa phương hay quốc tế mà thiên về giải pháp đàm phán song phương. Sau một năm cầm quyền, có lẽ ông cũng thấy ra một số giới hạn của giải pháp song phương đó. Điển hình là trong cuộc xung đột về mậu dịch với Trung Quốc, ông cần hậu thuẫn của các nước qua chế độ đặc miễn thuế quan cho từng đối tác chứ không thể nhường cho Bắc Kinh vai trò chủ chốt trong quan hệ kinh tế với các nước khác.
- Chúng ta không quên là tại Diễn đàn Davos từ Tháng Giêng, ông Trump ngỏ ý tham gia và đàm phán lại Hiệp định TPP. Một tháng sau, ông nhắc lại ý đó khi họp báo với Thủ tướng Úc. Lúc ấy có 25 Nghị sĩ Cộng Hòa gửi thư yêu cầu ông nối kết lại với TPP và Tổng trưởng Ngân khố Mỹ cũng cho biết Hoa Kỳ đang tiếp xúc với vài nước trong nhóm này để thăm dò ý kiến. Nói cách khác, quyền lợi kinh tế của một số tiểu bang đang gây sức ép mới, thí dụ như nông gia thấy mình lại nhường trị trường Nhật Bản cho Úc. Nhưng tôi cho rằng lãnh đạo Hoa Kỳ còn có thể nhìn vào Hiệp định TPP như một chiến lược có giá trị lâu dài. Tuy nhiên, cho tới nay thì hình như Nội các và ban tham mưu của ông Trump vẫn chưa có những chuẩn bị cụ thể.
Nguyên Lam: Thưa ông, đối diện thì 11 nước kia nghĩ sao khi Mỹ bỏ đi rồi trở lại? Họ sẽ đàm phán thế nào?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: -Trong năm qua, 11 nước còn lại đã đàm phán riêng và giảm bớt những đòi hỏi của Hoa Kỳ. Hiệp định mới giữ lại 22 điều nguyên thủy nhưng tạm hoãn áp dụng mà đa số các điều này liên hệ tới quyền lợi chiến lược của Mỹ, thí dụ như quyền sở hữu trí tuệ. Ngày nay, các nước đó đang theo dõi xem Hoa Kỳ đòi những gì khi thương thuyết lại Hiệp định Tự do Thương mại Bắc Mỹ để đoán là phía Hoa Kỳ muốn những gì. Ngoài ra còn một điều kiện quan trọng là nguồn cung cấp, là xuất xứ của sản phẩm hoàn tất hay thành phẩm. Hàng hóa giao dịch với nhau không thể là sản phẩm của một xứ ở bên ngoài được đưa vào ráp chế với giá trị gia tăng rất thấp để được lợi thế ưu đãi về quan thuế ở trong khối.
- Ngược lại, ta cũng nên thấy rằng trước khi có Hiệp định TPP thì nhiều quốc gia không có thỏa ước tự do mậu dịch song phương với Mỹ. Nhờ TPP các nước này có cơ hội xâm nhập một thị trường tiêu thụ lớn nhất. Với viễn ảnh Hoa Kỳ trở lại thì cơ hội kinh tế đó cũng khiến họ dễ chấp nhận một số biện pháp cải tổ ở nhà. Thứ nữa, nhiều thành viên hiện nay của TPP cũng đang muốn có giải pháp khác hơn là chỉ buôn bán với Trung Quốc. Sau cùng, việc Hoa Kỳ lại nhập cuộc có thể là cơ hội tham gia của các nền kinh tế khác như Nam Hàn, Đài Loan, Thái Lan và Philippines. Vì vậy, tôi không nghĩ rằng ngần ấy thành viên sẽ chỉ muốn gây khó với Hoa Kỳ vì những đổi thay thất thường đã qua.
Nguyên Lam: Vì thời lượng có hạn, Nguyên Lam phải xin ông nêu cho một kết luận về cái chuyện phức tạp này.
Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Tôi mong Hoa Kỳ sẽ trở lại nhưng e rằng chưa có ngay. Kịch bản lạc quan là Chính quyền Trump vận dụng luật lệ cho Hành pháp toàn quyền thương thuyết nhanh gọn, khi hoàn tất thì xin Thượng viện phê chuẩn sau sáu tháng nghiên cứu. Chúng ta sắp bước vào Tháng Năm và Tháng 11 này sẽ có bầu cử giữa nhiệm kỳ cho nên Quốc hội khóa 115 hiện nay không thể phê chuẩn một văn kiện chưa hề có. Nếu Quốc hội khóa 116 nhóm họp năm tới lại rơi vào tay đảng Dân Chủ thì sự chống đối Hiệp định TPP đã thấy năm 2015 sẽ tiếp tục. Nói vắn tắt, triển vọng Hoa Kỳ tái nhập TPP lại tùy thuộc vào cuộc bầu cử ngày tám Tháng 11 này và sẽ khó thành hình trước năm 2020.
Nguyên Lam: Ban Việt ngữ đài Á Châu Tự Do cùng Nguyên Lam xin cảm tạ kinh tế gia Nguyễn-Xuân Nghĩa về bài phân tích kỳ này.
Bài thơ "Đất nước mình ngộ quá phải không anh?" của cô giáo Trần Thị Lam
Nhấp vào nút play (►) dưới đây để nghe
Trong tuần lễ đầu tháng 4, giới văn nghệ sĩ, đặc biệt là các nhà thơ trong nước đã bày tỏ bức xúc và cả phẫn nộ sau khi ông Phan Hoàng, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn TP.HCM phát biểu rằng “Thơ trên Facebook là thơ rác rưởi.”
Có ranh giới nào để bình phẩm về một tác phẩm trên mạng xã hội và trên giấy in truyền thống?
Thế nào là “rác”?
Với trường hợp mà ông Phan Hoàng đề cập, ông đã vô tình chạm đến một lĩnh vực không thể thiếu trong đời sống của con người, đó là nghệ thuật. Và điều này cũng đồng nghĩa với việc ông đã “chạm’ đến một số lượng rất lớn những nhà văn, nhà thơ chuyên lẫn bán chuyên, những người bắt kịp công nghệ số, dùng kỹ thuật “cứng” để chia sẻ những sáng tác “mềm”.
Cơn bão chỉ trích bùng nổ ngay sau đó. Nhà giáo Phùng Hoài Ngọc, một cựu giảng viên văn khoa đại học, cao đẳng tại miền Nam Việt Nam cho rằng ông Phan Hoàng đã “lập ngôn” khi đưa ra lời phát biểu trên trang cá nhân: “Thơ dở trên Facebook là thơ rác rưởi gây ngộ độc hơn cả ngộ độc thực phẩm”.
Trong 1 bài viết, Nhà giáo Phùng Hoài Ngọc chia sẻ: “Vấn đề thơ dở và thơ hay thì các nhà lý luận phê bình còn chẳng dám phân biệt. Họ chỉ nêu ra tiêu chuẩn thơ hay, không dám đả động đến thơ Dở. Thơ hay thì đọc, thơ dở thì bỏ qua, mắc mớ gì mà ngộ độc.”
Cái câu ‘Thơ trên Facebook là rác rưởi’ là không phải Phan Hoàng nói như vậy. Một bài viết đã bị giựt tít. Theo tôi hiểu trong câu của anh ấy nói là khi ảnh làm thơ, mà cảm thấy thơ chưa có gì thì cũng chưa muốn đưa lên Facebook, nó làm bẩn Facebook của mình. Ý anh ấy muốn nói là ảnh cẩn trọng, nghiêm túc khi làm thơ.
- Phạm Xuân Nguyên
Nhà thơ Trần Mạnh Hào thâm thuý hơn khi phân tích nghĩa đen của danh từ “rác”: “Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống. Dân tộc ta bốn nghìn năm sống bằng nghề trồng lúa nước nên vô cùng yêu mến yếu tố thứ hai là rác, là phân để cây lúa trổ bông. Cho nên khi nghe nhà thơ Phan Hoàng mắng thơ trên Facebook chỉ là rác rưởi, tôi buồn lắm vì rác của đời tôi bị Phan thi nhân rẻ rúng, mắng mỏ.”
Đây cũng chính là điều mà ông Phó Chủ tịch Hội nhà văn TP.HCM đã đính chính sau đó trong cuộc phỏng vấn với báo Đất Việt ngày 14/4. Ông nói rằng:
“Đó là sự hiểu lầm, ngộ nhận về một status của tôi, hoặc có người thiếu thiện chí cố tình gán ghép và họ còn lấy ảnh của tôi gắn vào lời lẽ mà tôi không hề nói.
Thơ viết trên máy vi tính khi thấy dở xoá đi thì nó trở thành rác điện tử chứ gì. Tự mình đã thấy thơ dở, rác điện tử mà còn vô tình đăng lên fb sẽ gây “ô nhiễm môi trường”, thậm chí gây “ngộ độc” tinh thần người khác.”
Nhà phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên, nguyên Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội hôm 17/4 cũng cho rằng câu nói của ông Phan Hoàng đã bị dư luận hiểu sai ý và bị dùng để “giựt tít” nên đã tạo ra một cơn bão chỉ trích trên mạng xã hội.
“Cái câu ‘Thơ trên Facebook là rác rưởi’ là không phải Phan Hoàng nói như vậy. Một bài viết đã bị giựt tít. Theo tôi hiểu trong câu của anh ấy nói là khi ảnh làm thơ, mà cảm thấy thơ chưa có gì thì cũng chưa muốn đưa lên Facebook, nó làm bẩn Facebook của mình. Ý anh ấy muốn nói là ảnh cẩn trọng, nghiêm túc khi làm thơ.”
Nghệ sĩ hài Vượng Râu, từ Hà Nội cho biết, nếu thật sự ông Phó Chủ tịch Hội nhà văn TP. HCM đưa ra nhận định như thế thì thật sự là “không ổn”. Trong vai trò là một nghệ sĩ, ông chia sẻ quan điểm về những gì gọi là thơ đăng tải trên mạng xã hội.
“Bản thân tôi là 1 nghệ sĩ tôi từng sáng tác nhiều bài thơ. Tôi làm là để chơi, để giải bày tâm sự, tôi không làm điều đó để mang tính mua danh hay để háo danh. Những cái ấy đôi khi là những dòng tâm sự, chia sẻ được biến thành những câu văn câu thơ cho nó mềm mại và dễ.”
Không có ranh giới
Trong thời đại kỹ thuật số ngày nay, tất cả những chia sẻ, bình luận, tác phẩm, ngay cả những đề án nghiên cứu khoa học cũng được tác giả chọn Facebook là một trong những phương tiện truyền tải đến công chúng.
Không dừng lại ở thơ, nghệ sĩ hài Vượng Râu dẫn dụ thêm một số những dòng chia sẻ ông gọi là tản văn, đoản văn trên mạng xã hội.
“Tôi thấy rằng họ viết hay, hay rất nhiều. Họ viết rất xác thực, cộng với lối viết của người ta rất mới mẻ, không bị rập khuôn, không qua một sự chỉ đạo nào.”
Khi đặt vấn đề ở một khía cạnh thoáng hơn, đó là phải chăng ông Phan Hoàng đang nhìn nhận vấn đề với tâm thế của một người không thiện cảm với mạng xã hội, mà cụ thể là Facebook? Nghệ sĩ hài Vượng Râu có câu trả lời khá thú vị.
“Thật ra tôi nghĩ Facebook là 1 vật cản lớn nhất của nhiều bè, nhiều hội, của nhiều bè phái. Lý do trên Facebook được nhìn nhận đa chiều hơn. Người ta được tiếp cận những cái mới nhất 1 cách bằng phẳng và công tâm. Cầm quyển sách đọc, hay dở chúng ta cũng không thể phán được, nhưng trên Facebook có bình luận, hay, dở sẽ có người phát biểu.”
Thật ra tôi nghĩ Facebook là 1 vật cản lớn nhất của nhiều bè, nhiều hội, của nhiều bè phái. Lý do trên Facebook được nhìn nhận đa chiều hơn. Người ta được tiếp cận những cái mới nhất 1 cách bằng phẳng và công tâm. Cầm quyển sách đọc, hay dở chúng ta cũng không thể phán được, nhưng trên Facebook có bình luận, hay, dở sẽ có người phát biểu.
- Nghệ sĩ hài Vượng Râu
Chính vì vậy nghệ sĩ Vượng Râu khẳng định Facebook là 1 trang mạng xã hội rất tốt đối với những người thật sự tự tin vào bản thân mình.
Nhà phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên thì cho rằng Facebook cũng là một phương tiện cho mọi người nói chung và văn nghệ sĩ nói riêng. Đó là nơi để người viết và người đọc gần nhau hơn, qua sự tương tác nhanh hơn và nhiều hơn.
“Thêm 1 phương tiện để công bố, có thể gọi là phát hành nữa. Có những nhà thơ trước khi in ra giấy thì họ đưa dần lên trên mạng. Nó tạo điều kiện cho thơ đến với mọi người và mọi người cũng nhận được sự tương tác trở lại.
Nó không chỉ là phạm vi đất nước nữa mà không gian mở rộng ra toàn cầu.”
Người dân trong và ngoài nước có lẽ vẫn chưa thể quên bài thơ nổi tiếng ‘Đất nước mình ngộ quá phải không anh?” của cô giáo Trần Thị Lam. Bài thơ ra đời trên trang mạng Facebook và bay cao, bay xa đến khắp nơi trên thế giới, nơi nào có người Việt Nam. Bài thơ không xuất hiện ở bất kỳ bản kẽm nào để hiện diện trong 1 tập thơ.
Nếu định nghĩa danh từ “rác” như Nhà thơ Trần Mạnh Hào, thì “Đất nước mình ngộ quá phải không anh?” của cô giáo Trần Thị Lam chính là “rác” của nghệ thuật được tồn tại trong hiện tình của đất nước.
Từ đó, có thể thấy ranh giới giữa thơ trên mạng và trên những sách in truyền thống không gì khác hơn chính là sự tương tác của mọi người và thời gian đón nhận từ xã hội.
Người dân Đồng Tâm gửi tâm thư tới Hội nghị Trung ương 7 Ảnh: Tư liệu
Chiều qua (18/4/2018), cụ Lê Đình Kình gọi điện cho tôi kể về buổi mít tinh kỷ niệm một năm ngày xảy biến cố Đồng Tâm. Buổi lễ diễn ra đã 3 ngày, cụ nói vẫn còn khá mệt, song tỏ ra vô cùng phấn khởi. Cụ cho biết, buổi lễ kỷ niệm đã vượt qua mọi cản trở bởi chính quyền không muốn buổi lễ kỷ niệm này diễn ra, nhưng nó vẫn diễn ra và thành công mỹ mãn! Đồng thời cụ cho tôi biết, nhân dịp này, người dân xã Đồng Tâm đã gửi một TÂM THƯ đến Hội nghị Trung ương 7 sắp nhóm họp vào cuối tháng 4 hoặc đầu tháng 5 tới.
Ngay sau đó cụ đã chuyển cho tôi toàn văn bức “TÂM THƯ của NGƯỜI DÂN ĐỒNG TÂM gửi HỘI NGHỊ LẦN THỨ 7 BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG ĐCSVN (Khóa XII)”. Cụ nhờ tôi công bố “Tâm thư” này lên mạng, nhưng do FaceBook của tôi bị kẻ xấu đánh sập từ chiều hôm 14/4/2018 đến giờ vẫn chưa khôi phục được, nên tôi gửi và nhờ các trang mạng xã hội chuyển tải bức “Tâm thư” này đến các bạn đọc xa gần, dư luận rộng rãi trong và ngoài nước biết để cùng nhau chia xẻ!
ức “Tâm thư” gửi Hội nghị Trung ương 7 đề ngày 15/4/2018, vào đúng ngày kỷ niệm một năm xảy ra biến cố Đồng Tâm. Thư dài 5 trang khổ A4, nhưng chỉ lấy chữ ký của 9 công dân xã Đồng Tâm, song đều là chữ ký của các công dân tiêu biểu. Cụ Kình nói: “Nếu lấy rộng rãi chữ ký thì có đến cả ngàn người muốn ký. Nhưng vì khuôn khổ trang giấy có hạn nên chỉ đủ chỗ ký cho 9 người thôi”.
Trong những người ký tên, tôi thấy có 3 người khá tiêu biểu: Ngoài cụ Lê Đình Kình, một đảng viên được nhân dân Đồng Tâm coi là thủ lĩnh của cuộc đấu tranh chống giặc nội xâm, có 2 người khác khá đặc biệt, tiêu biểu cho 2 thế hệ: Trước hết là cụ Lê Thanh Doãn. Cụ Doãn năm nay đã 90 tuổi, và đặc biệt hơn, cụ là đảng viên lão thành, vừa nhận Huy hiệu 60 năm tuổi Đảng! Người kia là bà Nguyễn Thị Lan, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch HĐND xã Đồng Tâm. Trong số 9 người ký tên, bà Lan là người trẻ nhất, trẻ cả về tuổi đời cũng như về tuổi đảng! Tuổi đời mới có 52, còn tuổi đảng thì khá khiêm tốn, mới chỉ 20 tuổi.
Quả là đau lòng khi người đảng viên trẻ này bị Đảng khai trừ và cách chức Bí thư Đảng ủy, bãi nhiệm chức danh Chủ tịch HĐND xã. Về việc này, người dân Đồng Tâm khẳng định: “Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Nguyễn Thị Lan là một đảng viên trong sạch, không nằm trong bất cứ đường dây tham nhũng nào, được nhân dân toàn xã rất quý trọng và tin tưởng!”
Người dân Đồng Tâm nhận định, việc Thành ủy Hà Nội và Huyện ủy Mỹ Đức kỷ luật bà Lan là sự trù dập thô bạo của một số lãnh đạo Thành phố Hà Nội nhằm thẳng cánh loại bỏ mọi đảng viên không ăn cánh với họ và mạnh mẽ đấu tranh chống bọn đầu xỏ tham nhũng. Họ lấy lý do bà Lan “bỏ nhiệm sở” trong những ngày xảy ra biến cố Đồng Tâm để kỷ luật bà. Lý do này thật nực cười! Trong 8 ngày xảy ra biến cố, bà Nguyễn Thị Lan đóng vai trò rất quan trọng. Nhờ có bà nên 38 con tin bị bắt giữ hôm 15/4/2017 được đối xử nhân văn và không một ai bị tra tấn, đánh đập, “trong khi toàn bộ lãnh đạo chủ chốt khác của Đảng ủy và UBND xã bỏ nhiệm sở trốn mất tăm”!
Chính bà Lan là một trong những người chủ trì buổi đối thoại trực tiếp giữa Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung với người dân Đồng Tâm hôm 22/4/2017, và cũng là người đọc to trước loa “Bản cam kết 3 điểm” của Chủ tịch Chung trước sự reo mừng của hàng ngàn người dân Đồng Tâm. Nhiều người khẳng định, nguyên nhân thực sự của việc kỷ luật này là do bà Lan đã “kiên quyết từ chối, không chịu ký xác nhận “đất cánh đồng Sênh là đất quốc phòng” theo sự chỉ đạo của Huyện ủy Mỹ Đức; và một nguyên nhân khác là do bà “không chịu nằm trong bất cứ đường dây của bọn tham nhũng nào”!
Có lẽ không ai làm suy yếu nội bộ Đảng (theo tiêu chí xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh) hơn mấy ông lãnh đạo Thành ủy Hà Nội khi lấy oán trả ân, cố tình trù dập thô bạo một đảng viên trung thực, trong sạch, người đã kiên quyết sát cánh với người dân chống tham nhũng, được quần chúng nhân dân tin tưởng và yêu quý như bà Nguyễn Thị Lan! Và có lẽ cũng chẳng ai có thể làm mất thể diện bộ máy chính quyền Thủ đô hơn mấy ông bà lãnh đạo UBND, HĐND Hà Nội và huyện Mỹ Đức khi tổ chức tiến hành các biện pháp thô thiển để bãi nhiệm bằng được chức danh Chủ tịch HĐND xã Đồng Tâm đối với bà Lan vào sáng hôm 13/12/2017!
Tôi hy vọng bức Tâm thư trên của người dân Đồng Tâm sẽ đến được đúng nơi nhận, và tất cả 198 Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng sẽ được đọc và nghiên cứu kỹ nội dung Tâm thư này trước ngày khai mạc Hội nghị vào đầu tháng 5 tới! Toàn thể người dân xã Đồng Tâm khẩn thiết mong muốn Hội nghị toàn thể lần thứ 7 BCHTƯ Đảng (Khóa XII) sẽ xem xét thấu đáo tâm tư, nguyện vọng của họ, đặc biệt là 4 vấn đề cụ thể được nêu rõ trong Tâm thư để kịp thời đề ra biện pháp cứu vãn tình thế và cứu người dân Đồng Tâm thấp cổ bé họng đang sống đầy lo âu ngay giữa lòng Thủ đô Hà Nội!
(P/s: Xin mời quý độc giả đọc bản chụp bức TÂM THƯ đính kèm dưới đây).
Trang Chủ
HOT VIDEO CHANNEL - TV 
