Mỹ chặn nhôm Trung Quốc 'đội lốt' hàng Việt Nam

Nhôm của Công ty TNHH Nhôm Toàn cầu Việt Nam.

Các nhà sản xuất nhôm Mỹ đang vận động để ban hành các biện pháp bảo vệ thương mại đối với sản phẩm nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc, sau khi có cáo buộc cho rằng Tập đoàn China Zhongwang Holdings Ltd. của Trung Quốc và các công ty thành viên đã trốn thuế chống bán phá giá bằng cách vận chuyển nhôm qua ngả Việt Nam.

Hãng tin Reuters hôm 10/1 trích dẫn hồ sơ kiện của Hội đồng Các nhà sản xuất nhôm Mỹ (AEC) gửi cho Bộ Thương mại Hoa Kỳ nói rằng sản phẩm nhôm lá của Tập đoàn Zhongwang đã được nhập vào Việt Nam thông qua công ty con là Công ty TNHH Nhôm Toàn cầu Việt Nam, để hợp thức hóa trước khi xuất khẩu sang Mỹ.

Bộ Thương mại Hoa Kỳ đang áp thuế suất 106% lên các sản phẩm nhôm ép của Trung Quốc.

Tập đoàn Zhongwang nói với Reuters rằng “các cáo buộc này không có căn cứ.”

Trao đổi với VOA-Việt ngữ, chuyên gia kinh tế Huỳnh Bửu Sơn nói rằng động thái này chắc chắn sẽ gây thiệt hại cho các công ty Việt Nam, tuy nhiên các biện pháp bảo vệ của AEC là rất ‘hợp lý’ do Hoa Kỳ nhằm vào đối thủ thương mại Trung Quốc.

  Hoa Kỳ áp thuế này không nhằm mục đích đối phó với hàng xuất khẩu có xuất xứ từ Việt Nam, mà là có xuất xứ từ Trung Quốc, nhằm tránh việc các doanh nghiệp Trung Quốc mượn con đường xuất khẩu từ Việt Nam để né thuế nhập khẩu của Mỹ.

Chuyên gia kinh tế Huỳnh Bửu Sơn

“Tất cả doanh nghiệp Việt Nam đều hiểu rằng Hoa Kỳ áp thuế này không nhằm mục đích đối phó với hàng xuất khẩu có xuất xứ từ Việt Nam, mà là có xuất xứ từ Trung Quốc, nhằm tránh việc các doanh nghiệp Trung Quốc mượn con đường xuất khẩu từ Việt Nam để né thuế nhập khẩu của Mỹ. Tôi thấy việc làm của chính phủ Mỹ như vậy là hợp lý.”

Vụ kiện chống bán phá giá diễn ra sau khi Mỹ có một loạt động thái nhằm ngăn chặn nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc, bao gồm áp thuế sơ bộ đối với giấy bạc và điều tra vào các tấm hợp kim nhôm nhập từ Trung Quốc.

Chủ tịch AEC Jeff Henderson nói với báo chí: “Cần phải chấm dứt những hành vi trắng trợn nhằm trốn thuế và tuồn những sản phẩm nhôm Trung Quốc để cạnh tranh không công bằng trên thị trường Mỹ.”

Bản hiệu Tập đoàn China Zhongwang Holdings

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump từng cho biết ông đang cân nhắc các biện pháp hạn chế nhập khẩu nhôm với lý do ‘bảo vệ an ninh quốc gia.’

Bộ Thương mại Hoa Kỳ dự kiến sẽ trình lên Tổng thống Trump các khuyến nghị điều tra nhôm nhập khẩu vào ngày 22/1 sắp tới.

Ông Huỳnh Bửu Sơn nói rằng việc Việt Nam làm rõ xuất xứ nhôm là điều rất quan trọng.

“Việc chứng nhận xuất xứ những mặt hàng xuất khẩu từ Việt Nam cần phải xác minh lại, chủ yếu là từ Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam.”

Trước đó vào tháng 6/2017, bà Vũ Thị Thu Hà, Giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Chi nhánh Vũng Tàu, xác nhận với báo chí rằng đơn vị này đã dừng cấp chứng nhận xuất xứ hàng hóa đối với sản phẩm nhôm của Công ty Nhôm Toàn Cầu Việt Nam.

Hãng tin Reuters trích hồ sơ vụ kiện này nói AEC đã cung cấp bằng chứng cho thấy công ty con của Zhongwang tại Việt Nam đã thay đổi hình dạng của các sản phẩm nhôm ép của Trung Quốc một cách không đáng kể rồi sau đó nói số nhôm này có nguồn gốc từ Việt Nam.

Kinh tế gia Lê Đăng Doanh trước đây nói với VOA: "Nếu nhôm Trung Quốc đội lốt nhôm Việt Nam thì đấy là một tín hiệu hết sức xấu và nguy hiểm."

Vào tháng 5 năm ngoái, truyền thông trong nước đăng tin một đoàn kiểm tra của 3 bộ – Công thương, Tài chính và Kế hoạch & Đầu tư – đã tiến hành kiểm tra tại Công ty Nhôm Toàn cầu Việt Nam có trụ sở tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng, nhiệm vụ của đoàn kiểm tra là tìm hiểu việc vận chuyển nhôm có nguồn gốc Trung Quốc vào Việt Nam.

Một phóng sự điều tra của tờ Wall Street Journal vào cuối năm 2016 đã phát hiện một số lượng lớn hàng phôi nhôm được phủ bạt đen, canh giữ bởi nhân viên an ninh tuần tra bằng xe máy, mang theo dùi cui ở một nhà máy trong khu cảng Vũng Tàu.

Theo nguồn tin này, hàng loạt động thái bất thường trong xuất nhập khẩu nhôm giữa Trung Quốc, Mỹ, Mexico và Việt Nam đều có liên hệ tới tỷ phú Trung Quốc Liu Zhongtian – người được cho là đang giấu 1 triệu tấn nhôm trị giá 2 tỷ đô la để thao túng thị trường.

Theo Dịch vụ Thông tin Thương mại Toàn cầu (GTIS) chuyên theo dõi các hoạt động thương mại trên thế giới, Việt Nam là đích đến của 91% lượng xuất khẩu phôi nhôm.


VOA