Tái cơ cấu Bộ CA: ‘Nước cờ chính trị không dễ chơi’

Cựu tổng biên tập một báo ở Thành phố Hồ Chí Minh của Việt Nam nói với BBC rằng việc tái cơ cấu Bộ Công an là "nước cờ chính trị không dễ chơi" và là 'một cuộc điều động lớn'.

Mới đây, chính phủ công bố chính thức về kế hoạch tái cơ cấu Bộ Công an theo hướng "bớt cấp trung gian, thu gọn đầu mối".

Đến thời điểm này, đề án tinh giản bộ máy Bộ Công an do Đảng ủy Công an trình đã được Bộ chính trị thông qua và chờ hoàn thiện các thủ tục nhà nước.

Hôm 4/4/2018, trả lời BBC, ông Đặng Tâm Chánh, cựu tổng biên tập báo Sài Gòn Tiếp Thị, nói: "Diện tác động của đề án này rộng lớn, và tới cả hàng ngũ cao cấp của công an."

"Đề án xác định bãi bỏ sáu tổng cục thuộc Luật Công an nhân dân hiện hành qui định cấp tổng cục, tổng cục trưởng lên tới trung tướng."

"Mặt khác, số lượng các cục chuyên môn của Bộ Công an theo sắp xếp mới này cũng giảm đến phân nửa, từ 126 xuống còn 60."

"Chỉ riêng việc sắp xếp này đã đụng chạm đến 300 - 400 tướng tá công an tại vị, theo tướng về hưu Lê Văn Cương, nguyên Viện trưởng nghiên cứu chiến lược Bộ Công an."

"Bộ Công an từ 2009, thời Chính phủ thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng liên tục phình to bộ máy, hình thành thêm nhiều tổng cục, nhiều đầu mối cấp cục. Cũng từ giai đoạn này ngành công an được phong thêm nhiều tướng, quá nhiều tướng," ông Tâm Chánh phân tích thêm.

"Nay thì Bộ trưởng Công an Tô Lâm, người được cho là tác giả chính yếu của đề án, đã chọn một nước cờ chính trị không phải dễ chơi."

Đại diện ngành công an lâu nay luôn có mặt trong các cơ quan cao cấp nhất của hệ thống chính trị Việt Nam, như Ban chấp hành Trung ương Đảng các khóa/Getty Images

"Ủng hộ xu hướng tập trung quyền lực cho Đảng, bộ trưởng công an đề xuất lập Đảng ủy Công an, như một kiểu quân ủy, với sự tham gia trực tiếp của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ông Trọng phát biểu tại Đảng ủy Công an đã dẫn đến việc mở đường cho một cuộc cải cách chưa từng có của ngành công an."

"Từ việc thực hiện yêu cầu tinh giảm nhân sự bộ máy thành áp lực chuyển đổi mô hình bộ công an là một tư duy chính trị khéo léo."

"Nó là cơ sở cắt giảm "binh quyền" của công an."

"Nói cho ngay, hình thái hoạt động của các tổng cục hiện nay giống với một tổ chức vũ trang hơn là một cơ quan quản lý nhà nước."

"Công cuộc quản lý trị an gắn liền với cơ sở và địa phương. Trong khi đó lực lượng chuyên nghiệp lại được đầu tư ở cấp bộ."

"Cải cách của Bộ Công an là thay đổi tình trạng này. Trong đó đề án yêu cầu tổ chức ngay công an chuyên nghiệp ở cấp xã, thị trấn."

'Cuộc điều động lớn?'

Trong cuộc trao đổi với BBC, cựu tổng biên tập nhận định: "Việc sắp xếp lại nhân sự sẽ là cuộc điều động lớn các cán bộ ở các tổng cục, cục, trung tâm... bị cắt giảm về tuyến cơ sở."

"Có thể đây là một xáo trộn lớn định vị lại địa bàn của các nhóm lợi ích."

"Trong một chừng mực nào đây có thể là nguy cơ trực tiếp của các bước đi cải cách."

"Đặt một dấu nối từ một cải cách mà đầu những năm 1990, cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt khởi xướng và quyết liệt chỉ đạo, giải thể kinh tế công an, quân đội, và cả kinh tế đảng, bước đường cải cách ngành công an dường như thiếu những những cơ sở nhận thức nhất quán."

Cấm công an có kinh tế riêng, Thủ tướng Võ Văn Kiệt nhất quán trong quan niệm cải cách, trên căn bản tư duy nhà nước nhỏ xã hội lớn. Không cho phép công an làm kinh tế, ông bảo vệ quyền uy của công an dựa trên chính năng lực cốt lõi của lực lượng này."

Ngành công an dự kiến có một số thay đổi trong thời gian tới. ANTHONY WALLACE/AFP/Getty Images

"Quyết tâm này của ông Kiệt cũng đã dở dang ngay sau khi ông không còn là thủ tướng, từ chính lối tư duy đã làm phình to bộ máy công an."

"Thực tế, cải cách dường như chỉ có thể bắt đầu khi nhà nước đã cạn kiệt hầu bao."

"Nhân vụ này, tôi cũng muốn đặt hai câu hỏi: Cải cách liệu có bảo vệ được mình khi lãnh đạo không có đủ nhiệm kỳ?" ông Tâm Chánh nói với BBC hôm thứ Tư.

Hôm 3/4, website của Bộ Công An thông báo: "Thời gian qua, một số báo điện tử như VTC News, Pháp luật TP. Hồ Chí Minh, VnExpress, Tiền Phong... đưa tin không chính xác về việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của lực lượng công an nhân dân. Đề nghị các cơ quan quản lý báo chí, cơ quan chủ quản của các trang báo nên trên chấn chỉnh, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật."

Thông báo này không đề cập đến việc "giải thể tổng cục thuộc Bộ" mà chỉ viết: "Về chức năng, nhiệm vụ không thay đổi. Xây dựng tổ chức bộ máy Bộ Công an tập trung, thống nhất, chuyên sâu, tinh gọn đầu mối, hoạt động hiệu lực, hiệu quả tăng cường cho cơ sở theo hướng:

"Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở". Không tổ chức cấp trung gian; sắp xếp, thu gọn các đơn vị sự nghiệp công lập, giáo dục, báo chí, y tế trong công an nhân dân. Tổ chức lại Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương gắn với công an tỉnh, thành phố để bảo đảm gắn kết, phát huy tối đa nguồn lực trong thực thi nhiệm vụ…"


BBC