Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ James Mattis gọi hành vi Trung Quốc là cướp đoạt

Mỹ lo ngại về các hành động “cướp đoạt” của Trung Quốc trên Biển Đông rồi xây dựng các căn cứ quân sự, nhưng Washington không có ý kềm chế sự trỗi dậy của Bắc Kinh.

Bộ Trưởng Quốc Phòng Mỹ James Mattis nói chuyện với Bí Thư Thành Ủy ở Sài Gòn Nguyễn Thiện Nhân ngày 16 Tháng Mười, 2018, trên đường đi tới phòng họp. (Hình: Kham/AFP/Getty Images)

Bộ Trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ James Mattis nói với các ký giả trên chiếc máy bay đưa ông sang Việt Nam để thăm viếng và gặp các giới chức nước này trong hai ngày 16 và 17 Tháng Mười, 2018, bắt đầu từ Sài Gòn, Biên Hòa rồi sau đó là Sài Gòn.

Các lãnh đạo Hoa Kỳ mấy ngày gần đây, gồm cả Phó Tổng Thống Mike Pence, Cố Vấn An Ninh John Bolton, liên tiếp có những tuyên bố cứng rắn đối với Trung Quốc từ cuộc chiến thương mại đến chuyện Biển Đông.

“Chúng tôi vẫn vô cùng quan ngại đối với các vụ tiếp tục quân sự hóa các thực thể trên Biển Đông.” Tờ South China Morning Post (SCMP) dẫn lời ông Mattis nói trên chuyến bay mà ông cho rằng sự việc tiếp diễn dù Chủ Tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từng tuyên bố không quân sự hóa Biển Đông.

Ông nói tiếp: “Chúng tôi nhìn thấy những gì đã diễn ra gần giống như cướp đoạt, trong một số trường hợp chắc chắn là hành vi Trung Quốc cướp đoạt kinh tế khiến cho một số nước nhỏ chồng chất những khoản nợ khổng lồ mà các phân tích tài khóa xác định chúng rất khó trả nợ.”

Dù phê phán Trung Quốc như thế nhưng ông Mattis nói Mỹ muốn quan hệ với Trung Quốc dựa trên sự công bằng, hỗ tương và “tôn trọng các luật lệ quốc tế và tôn trọng chủ quyền của tất cả mọi quốc gia bất kể nước lớn hay nước nhỏ.”

Ông nói thêm: “Chúng tôi không hành động để kềm chế Trung Quốc.”

Dịp này ông nhận định rằng Trung Quốc và Hoa Kỳ đôi khi “dẫm lên chân nhau” vì cả hai đều là cường quốc Thái Bình Dương. Cho nên, phải tìm cách điều chỉnh quản lý mối quan hệ.

Ngày Chủ Nhật cuối Tháng Chín, Trung Quốc cho khu trục hạm lớp Lữ Dương chặn đầu khu trục hạm Mỹ USS Decatur ở khu vực gần đảo nhân tạo Gạc Ma, buộc nó phải đổi hướng để tránh bị đụng. Phản ứng lại, Bộ Trưởng Mattis đã hủy bỏ chuyến đi Bắc Kinh.

Tin tức cho hay, Mỹ đang có kế hoạch tiến hành thêm nhiều chuyến “tự do hải hành” trên Biển Đông và eo biển Đài Loan quy mô hơn và có thể bắt đầu từ tháng tới.

Ông Thôi Thiên Khải, đại sứ Trung Quốc tại Mỹ, đổ cho chiến hạm Mỹ là xâm phạm vùng biển Trung Quốc nhưng ông Mattis bác bỏ luận điệu này. Ông cho rằng tàu Trung Quốc cố tình gây sự.

Hôm Thứ Ba, 16 Tháng Mười, Bộ Trưởng Mattis đã đến Sài Gòn và gặp Bí Thư Thành Ủy Nguyễn Thiện Nhân. Sau đó, ông sẽ tới căn cứ không quân Biên Hòa.

Ngày 17 Tháng Mười, ông Mattis gặp các giới chức quốc phòng CSVN tại Sài Gòn. Đây là lần thứ năm ông gặp Bộ Trưởng Quốc Phòng CSVN Ngô Xuân Lịch.

Chuyến thăm Việt Nam lần thứ hai trong một năm của bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ tạo rất nhiều chú ý trong dư luận. Trong đó, Washington muốn phát triển các quan hệ an ninh quốc phòng với các nước ASEAN chặt chẽ hơn để cùng đối phó tham vọng bá quyền bành trướng của Bắc Kinh.

Ngày 12 Tháng Mười vừa qua, Cố Vấn An Ninh Quốc Gia Mỹ John Bolton nói trong cuộc phỏng vấn rằng “Hành vi của Bắc Kinh trong các lĩnh vực thương mại, quốc tế, quân sự, chính trị cần phải được chỉnh đốn.” Theo ông, Trung Quốc đã lợi dụng luật pháp quốc tế quá lâu rồi mà nước Mỹ chỉ đối phó cầm chừng. Bởi vậy “Đã tới lúc phải hành động,” ông Bolton nói.

Trước đó, ngày 4 Tháng Mười, khi đến phát biểu tại Viện Nghiên Cứu Hudson Institute, Phó Tổng Thống Mike Pence tuyên bố nước Mỹ sẽ không để bị cho kẻ khác hù dọa mà lực lượng của Hoa Kỳ hải hành, phi hành tại bất cứ nơi nào trên thế giới luật pháp quốc tế cho phép.


Người Việt