Economist: Càng sống lâu dưới chế độ cộng sản thì con người càng gian dối

Tuần báo The Economist vừa đăng một bài nghiên cứu về người Đức sống trong vùng Đông Đức trước đây, theo Xã Hội Chủ nghĩa có thái độ chua cay hơn, gian trá hơn người Đức sống bên Tây Đức theo Chủ Nghĩa Tư Bản.

Bức tường ngăn các Đông và Tây Berlin, đã bị phá bỏ năm 1989

Thời Chủ Nghĩa Xô Viết ở Nga, người ta có một câu nói mỉa mai: “Dưới chế độ Tư Bản Chủ nghĩa, người bóc lột người. Dưới chế độ Cộng Sản thì ngược lại. Tức là cũng bóc lột vậy thôi, chẳng khác gì, có khi còn tệ hơn. Thực tế cho thấy hệ thống Xã Hội Chủ Nghĩa theo kiểu Xô Viết xúi giục con người không những có tâm địa xấu mà còn ưa làm chuyện gian trá nữa. Cụ thể nhất là trong trường hợp người dân sống ở Đông Đức, chế độ Cộng sản để lại dấu ấn sâu đậm trong cách xử thế của con người. Coi nhẹ vấn đề đạo đức, sự lương thiện.

Năm ngoái, ông Lars Honuf ở University of Munich cùng với ba chuyên viên trường Duke University: Dan Ariely, Ximena Garcia-Rada và Heather Mann thực hiện một cuộc thí nghiệm nghiên cứu xem người Đức sẵn sàng nói láo đến mức nào để thủ lợi cho cá nhân. Có khoảng 250 người dân Berlin được chọn một cách ngẫu nhiên, để tham gia trò chơi, ai thắng được thưởng 6 Euro, tức khoảng 8 USD.

Trò chơi rất đơn giản, mỗi người chơi cầm một con súc xắc và tung lên 40 lần, mỗi lần ra con số nào thì ghi vào mảnh giấy. Ai có tổng số nút cao hơn sẽ được giải nhiều. Trước mỗi lần tung, người chơi phải tự hứa ghi một cách trung thực kết quả: số lớn nhất và số nhỏ nhất.

Tuy nhiên, người chơi không bắt buộc phải tiết lộ cho người khác biết họ đã ghi số nào, có thật hay không. Do đó, người chơi dễ ăn gian, muốn ghi số lớn cũng chẳng ai biết. Ví dụ, nếu họ chọn số sấp và trúng số 2. Nhưng nếu họ ăn gian, chọn số ngửa là 5 cũng không ai biết. Người chơi thật thà sẽ ghi đúng số mình nhận được. Có những người đưa ra kết quả toàn số lớn, tức là người đó ăn gian.

Sau khi trò chơi kết thúc, người tham dự được yêu cầu kê khai tuổi và nơi cư trú trong những giai đoạn khác nhau. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người số ở Đông Đức xã Hội Chủ Nghĩa có máu ăn gian gấp đôi người người sống ở Tây Đức Tư Bản Chủ Nghĩa.

Có thể thấy sự khác biệt giữa hai bên bức tường

Các nhà nghiên cứu cũng để ý tới số năm sống ở của người tham gia trò chơi trước khi bừng tường Berlin sụp đổ. Người nào sống dưới chế độ Xã Hội Chủ Nghĩa lâu hơn có xu hướng ăn gian nhiều hơn. Bởi vì đa số họ đưa ra kết quả có những con số lớn đáng nghi ngờ.

Kết quả công trình nghiên cứu không cho thấy bản chất của mối liên hệ giữa Chủ Nghĩa Xã Hội với sự bất lương. Có lẽ nó chỉ cho người ta thấy cuộc sống bên Đông Đức tương đối nghèo khổ hơn bên Tây Đức. Cùng lúc đó, khi nói về tinh thần, đạo đức, luân lý, rõ ràng là những người được nuôi dạy, trưởng thành trong Xã Hội Tư Bản hơn hẳng những người sống dưới chế độ Xã Hội Chủ Nghĩa.

Người Đức với nền tảng văn hóa khá vững vàng, thế mà Xã Hội Chủ Nghĩa đã làm suy đồi đạo đức như vậy, hỏi Chủ Nghĩa Xã Hội ở Việt Nam còn làm băng hoại xã hội đến mức nào.


Phạm Nguyên Trường
Blog Phạm Nguyên Trường

Nguồn: Lying commies - The more people are exposed to socialism, the worse they behave - Economics and ethics