 |
| Bài học Trung Quốc – An ninh mạng và biểu tình |
Ông Lu và bạn gái của ông đã ghi nhận hơn 70.000 vụ biểu tình trong ba năm trước khi ông bị bắt giữ – nhà hoạt động này đã bị kết án năm ngoái bởi một tòa án ở tỉnh Vân Nam về việc gây rắc rối trật tự. ” Ông bị phạt bốn năm tù.
Có một thời gian khi Bộ Công an tự phát hành dữ liệu hàng năm liên quan đến “sự cố hàng loạt” trên khắp đất nước, ngay cả khi họ giữ im lặng về các chi tiết. Trong năm 2006, bộ tiết lộ là 87.000 sự cố đã xảy ra trong năm 2005, gần 7% nhiều hơn so với năm 2004 và tăng 50% kể từ năm 2003. Từ sau năm 2006, trong 12 năm qua chính phủ đã ngừng cung cấp những con số liên hệ. Một báo cáo trong một tạp chí kiểm soát bởi chính phủ cho biết con số này đã tăng gấp đôi từ năm 2006 đến cuối thập kỷ đó, mà nhiều nhà phân tích đã cho rằng có khoảng 180.000 sự cố xảy ra trong năm 2010. Các nhà quan sát Trung Quốc đã sử dụng các con số nầy để đánh giá sự ổn định của đất nước đã không có dữ liệu nào khác ngoài các nguồn không chính thức do các nhà nghiên cứu như ông Lu sản xuất, chủ yếu được thu thập bằng cách thu thập sự cố thông qua các trang mạng và phương tiện truyền thông xã hội.
Giá trị các con số do bộ Công An đưa ra là rất nghi ngờ. Định nghĩa về sự cố hàng loạt là lờ mờ. Con số cho năm 2006 được cho là liên quan đến “rối loạn trật tự công cộng”, một thuật ngữ thậm chí còn tồi tệ hơn có thể áp dụng cho các hoạt động như các cuộc tụ họp tôn giáo trái phép, các buổi đánh bạc trái phép, cũng như các cuộc biểu tình. Những con số nầy có lẽ cũng không hoàn chỉnh, ngoài vấn đề chất lượng kém. Các quan chức địa phương có ít động cơ để báo cáo mọi trường hợp cho cấp trên của họ. Hơn nữa, bộ Công An có mọi lý do để không vẽ một bức tranh bất ổn công khai.
Nhưng các xu hướng được đề xuất bởi các số liệu của bộ Công An vẫn thường được các nhà phân tích trích dẫn như là bằng chứng của một quốc gia đang chịu áp lực xã hội. Có rất ít dấu hiệu cho thấy các cuộc biểu tình chỉ trích trực tiếp Đảng Cộng sản đã trở nên phổ biến. Tuy nhiên, các con số đã đủ bằng chứng cho thấy các công dân ngày càng sẵn sàng đưa những bất bình của họ lên đường phố, bất chấp sự phản đối công khai của đảng.
Vì những con số gần đây nhất đã được công bố, có thể cho rằng xu hướng biểu tình này tiếp tục gia tăng trong khi đảng đã gia tăng kiểm soát trên trang mạng. Công an đã trở nên khá hơn trong việc dự đoán tình trạng bất ổn bằng cách theo dõi các cuộc trò chuyện trực tuyến. Các nhà hoạt động sử dụng trang mạng để tổ chức các cuộc biểu tình (hoặc, như trong trường hợp của ông Lu, để công bố các cuộc biểu tình của người khác) đã bị kết án với các bản án tù dài hạn. Kể từ khi Tập Cận Bình tiếp quản vai trò lãnh đạo của Trung Quốc vào năm 2012, y đã tiến hành một chiến dịch không ngừng chống lại xã hội dân sự. Điều này liên quan đến việc bắt giữ các công nhân của các tổ chức phi chính phủ, luật sư độc lập và các nhà hoạt động cho lao động và nhân quyền.
Mặc dù đảng đã thắt chặc trang mạng, điều đáng ngạc nhiên là các nhà nghiên cứu Trung Quốc và các nhà nghiên cứu nước ngoài đã tìm thấy ít bằng chứng cho thấy xu hướng gia tăng biểu tình đã lắng xuống. Trong một bài báo được công bố vào tháng 5, Yu Yanhong của Đại học Kinh tế Quốc tế ở Bắc Kinh đã viết rằng “sự cố hàng loạt” đã phát triển từ số lượng tương đối nhỏ và quy mô thành “trạng thái cao cấp kéo dài”, thí dụ như cuộc biểu tình ở Bắc Kinh vào năm 2016 bởi cha mẹ có trẻ em đã chết khi chính sách một con đã có hiệu lực.
Bản tin Lao động Trung Quốc, một tổ chức phi chính phủ ở Hồng Kông, giám sát các cuộc biểu tình liên quan đến công nhân và thu thập dữ liệu lên “bản đồ tổng kết” được cập nhật thường xuyên với dữ liệu trên trang mạng của nhóm nầy. Geoff Crothall, phát ngôn viên của nhóm, cho biết hành động tập thể của người lao động đã duy trì một “mức độ cao liên tục” trong những năm gần đây. Tình trạng bất ổn không còn tập trung ở các nhà máy ở châu thổ sông Yangzi và Pearl. Trên toàn quốc, các ngành dịch vụ như taxi và các công ty cung cấp thực phẩm ngày càng bị ảnh hưởng. Nhóm này đã thu thập được 1.257 cuộc biểu tình vào năm 2017 và 1.318 trong năm nay. Ông Crothall cho rằng những sự cố xảy ra với sự chú ý của nhóm của ông có lẽ chỉ khoảng một phần mười những sự cố đã xảy ra. Phương tiện truyền thông nhà nước giữ im lặng về hầu hết trong số các sự cố, chẳng hạn như đình công bởi hàng ngàn tài xế xe tải ở một số tỉnh trong tháng sáu về việc tiền lương và chi phí nhiên liệu tăng cao.
Christian Göbel thuộc Đại học Vienna đã phân tích các trường hợp đã được ông Lu, nhà hoạt động bị bỏ tù ghi lại. Ông Göbel viết rằng hầu hết trong số sự cố liên quan đến các yêu cầu tiền lương và tiền bồi thường. Các sự cố nầy xảy ra chủ yếu xung quanh năm mới của Trung Quốc, khi công nhân theo truyền thống mong đợi việc giải quyết tiền lương chưa thanh toán. Nhưng các cuộc biểu tình liên quan đến nhiều gia tầng xã hội rộng lớn. Các cuộc biểu tình của các chủ nhà chống lại các công ty quản lý tài sản và phát triển bất động sản “tăng mạnh” trong suốt ba năm lúc dữ liệu có đầy đủ, ông nói.
Ông Göbel lưu ý rằng các cuộc biểu tình chống lại thu hồi đất của quan chức ở nông thôn không nổi bật trong số những sự cố được ông Lu ghi lại. Nhưng nông dân bị ảnh hưởng thường sử dụng hệ thống kiến nghị, cho phép công dân tìm cách giải quyết các sai trái bằng cách nộp đơn khiếu nại tại các văn phòng được chỉ định. Dựa trên dữ liệu từ tỉnh Chiết Giang phía đông, Christopher Heurlin của trường Cao đẳng Bowdoin ở Maine cho rằng số lượng đơn kiến nghị có liên kết với các gia tăng của giá trị đất. Giá đất cao hơn, ông nói, có nhiều khả năng hơn là các quan chức tịch thu đất và dân oan gia tăng việc phản đối công khai trên các đường phố. Mặc dù kiến nghị là hợp pháp, công an thường hành hung những người nộp đơn khiếu nại, lo sợ rằng họ có thể cố gắng để đạt được sự chú ý bằng cách phát sóng bất bình của họ trên đường phố. Vào tháng Sáu, hàng trăm cựu chiến binh quân đội đã tổ chức các cuộc biểu tình ở thành phố phía đông của Trấn Giang sau khi một người cựu chiến binh kiến nghị tại một văn phòng chính phủ bị các nhân viên an ninh đánh đập.
Phương tiện truyền thông xã hội đóng một vai trò mạnh mẽ trong việc giúp người biểu tình tổ chức. Đối với tất cả các khả năng thu được bởi công an trong giám sát hoạt động trực tuyến, và kiểm duyệt trong việc xóa nội dung nhạy cảm, người dùng mạng đã trở nên ngày càng có kỹ năng trong việc trốn tránh các nỗ lực chặn tin nhắn nhạy cảm. Những người ngang nhiên kêu gọi các cuộc biểu tình có thể sẽ bị ngăn chận một cách nhanh chóng. Đầu năm nay, một nhà khai thác cần cẩu ở tỉnh Hồ Nam đã đăng một thông điệp trên WeChat về một cuộc biểu tình dự kiến vào ngày 1/5. Trong vòng một ngày, anh ta đã bị các nhân viên an ninh bắt.
Nhưng ông Crothall của Bản tin Lao động Trung Quốc nói rằng công nhân đang sử dụng phương tiện truyền thông xã hội để chia sẻ các khiếu nại và điều phối nhu cầu của họ, chỉ định vai trò cụ thể cho các nhà hoạt động khác nhau và cảnh báo các nhà báo về các sự cố liên hệ đến người lao động. Vào tháng 3 năm 2017, hơn 800 nhóm chat trực tuyến đã được thành lập bởi các cư dân của thành phố Sihui ở tỉnh Quảng Đông, đối lập với việc xây dựng một lò đốt chất thải, theo một báo cáo của các học giả tại Đại học Tế Nam tại thủ phủ tỉnh Quảng Châu. Các nhà nghiên cứu cho biết các cuộc biểu tình chống lại dự án, liên quan đến hơn 10.000 người, sôi nổi từ các diễn đàn We Chat.
Các nhà phân tích tranh luận về số lượng các cuộc biểu tình liên hệ đến việc thống trị của đảng. Một báo cáo gần đây của Bản tin Lao động Trung Quốc gọi “tăng cường mâu thuẫn xã hội” ở Trung Quốc là “mối đe dọa trực tiếp đến tính hợp pháp của chế độ”. Nhưng ông Yu của trường Đại học Kinh tế Quốc tế ở Bắc Kinh lập luận rằng “số lượng đáng kinh ngạc” của các cuộc biểu tình đã “không có tác động lớn đến sự ổn định chính trị của Trung Quốc”. Ông viết rằng ở Trung Quốc sẽ rất khó cho những người có bất bình để hình thành một phong trào chính trị. Một số học giả Trung Quốc cho rằng các cuộc biểu tình có thể hữu ích cho phép mọi người phát biểu và vì vậy giảm thiểu sức ép xã hội. Điều rõ ràng là sự sợ hãi của công chúng đối với chính phủ không lớn như mong đợi, mặc dù với bàn tay mạnh mẽ của ông Xi. Điều đó là tốt cho đảng miễn là hầu hết mọi người ủng hộ ông Xi hoặc chuẩn bị để chịu đựng chung với các chính sách của ông. Nhưng các xu hướng gia tăng biểu tình sẽ trở thành một vấn đề sinh tử nếu tâm trạng công chúng thay đổi.
Phải chăng các tương tác về đàn áp xã hội và biểu tình thể hiện chính xác tại sao chủ nghĩa Mác-Lê vẫn có liên quan rất cao trong thế kỷ 21?(2) Chủ nghĩa Mác-Lê không chỉ là một ý thức hệ mà là một công cụ để thay đổi thế giới áp bức. Bất cứ nơi nào có áp bức, nơi ấy có đấu tranh. Đây cũng chính là nguyên nhân vì sao nghiệp đoàn lao động phải nằm vùng trong thiên đường của người lao động,(3) và vì sao Đảng Cộng Sản Trung Quốc của Tập Cận Bình đàn áp các sinh viên thực hành chủ nghĩa Mác-Lê khi họ đứng lên bảo vệ quyền của người lao động.(4)
Tiến sĩ Phạm Đình Bá
đại học Toronto gửi về từ Canada
Nghiệp đoàn sinh viên Việt Nam
Tài liệu:
- Unrest. Masses of incidents. Despite tighter controls, protests are common in China. The Economist.october 6 2018, p.41-42. https://www.economist.com/china/2018/10/04/why-protests-are-so-common-in-china
- Bhaskar Sunkara. Why the ideas of Karl Marx are more relevant than ever in the 21st century. https://www.theguardian.com/commentisfree/2013/jan/25/karl-marx-relevant-21st-century
- Nghiệp đoàn lao động nằm vùng trong thiên đường của người lao động. https://nghiepdoansinhvien.org/2018/10/22/nghiep-doan-lao-dong-nam-vung-trong-thien-duong-cua-nguoi-lao-dong/
- Đảng Cộng Sản đánh đập và bắt cóc những sinh viên hỗ trợ quyền của người lao động. https://nghiepdoansinhvien.org/2018/11/13/dang-cong-san-danh-dap-va-bat-coc-nhung-sinh-vien-ho-tro-quyen-cua-nguoi-lao-dong/
VANEWS VIDEO CHANNEL - TV 
VANEWS VIDEO CHANNEL - TV
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét