 |
| Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (phải) tươi cười trong ngày Hạ viện bỏ phiếu luận tội ông Trump. Getty Images |
Ông Văn cũng nhận định rằng, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, nhà lãnh đạo đảng Dân chủ, hay kể cả ông, nếu ở vào trong hoàn cảnh của bà, cũng không có sự lựa chọn nào khác, vì đa số các thành viên đảng Dân chủ muốn như thế.
LS Trần Thái Văn: Phải nói rằng đây là một sự kiện lịch sử. Trong dòng chảy chính trị Hoa Kỳ, với 45 đời tổng thống, 241 năm sau khi tuyên bố độc lập, đây mới là lần thứ ba Hạ viện Hoa Kỳ dùng hiến pháp để cáo buộc một tổng thống với hai tội.
Tuy nhiên, đây mới là thủ tục đầu tiên mà thôi, chứ ông Tổng thống Trump chưa bị kết án hai tội mà Hạ viên đã cáo buộc là lạm dụng quyền lực và cản trở công việc hành pháp và lập pháp của Hạ viện. Vì thế, tôi nghĩ rằng kết quả chưa hẳn là có bất lợi về mặt chính trị cho ông Trump hay không, vì như ai cũng biết, để kết tội ông Trump thì tại Thượng viện cần có 2/3 số phiếu thuận, và đảng Dân chủ không có đủ 67 thượng nghị sĩ để kết tội.
Các nhà phân tích đều nói là, với cuộc luận tội này đảng Dân chủ sẽ không thành công, nhưng họ vẫn muốn dùng cơ hội luận tội này để phơi bày cho mọi người thấy những hành vi mà họ cho là lạm quyền của ông Trump trong những ngày tháng qua.
BBC: Là một thành viên nòng cốt của đảng Cộng Hòa, nếu ông là một trong những dân biểu phải có mặt tại Quốc hội hôm nay để bỏ phiếu, thì ông sẽ bỏ phiếu ra sao?
LS Trần Thái Văn: Đây là một câu hỏi rất là nhiêu khê.Trước đây, tôi là một cựu dân biểu cấp tiểu bang và là ứng cử viên dân biểu cấp liên bang cách đây gần 10 năm, phải nói là, tôi cũng khá rành tiến trình làm việc của Hạ viện. Nhưng thú thật thì chúng tôi cảm thấy mình rất may mắn không là một thành viên của Hạ viện Hoa Kỳ để phải bỏ phiếu trong lúc này.
Với tư cách là một luật sư, cũng là một nhà quan sát theo dõi rất kỹ tiến trình luận tội, cũng như các cuộc điều trần do các ủy ban của Hạ viện lập ra, tôi phải nói là những dữ kiện, lời khai của các nhân chứng, hoặc là các loại tội mang ra để luận tội tổng thống, tức những điều có thể đưa đến việc truất phế tổng thống, tôi thấy những điều đó chưa đủ nặng để luận tội.
Bởi như quý vị cũng biết là chỉ khoảng 11 tháng nữa, Hoa kỳ sẽ có cuộc bầu cử tổng thống. Cho nên, lập luận của những người chống việc luận tội, mà họ nói rất là rõ là, tại sao không để cho cử tri Hoa Kỳ quyết định về cách hành xử của ông Trump trong cuộc bầu cử sẽ diễn ra trong chưa đầy một năm nữa, thay vì gây thêm những rối loạn và khó khăn chính trị, nhất là giữa lúc Washington đang có biết bao nhiêu việc phải làm cho đất nước.
Vì thế, tôi nghĩ rằng, quyết định luận tội ông Donald Trump là một quyết định chính trị chứ không phải là một quyết định pháp lý, và nó sẽ có những ảnh hưởng vào cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, cũng như ảnh hưởng đến các dân biểu phải tái tranh cử trong thời gian sắp tới.
|
LS Trần Thái Văn: Trước hết, về việc này, chúng ta phải nói cho thật rõ, thưa chị.
Với những thủ tục pháp lý và thủ tục lập pháp đã xảy ra trong vài tuần vừa qua, về phương diện điều tra, hoặc là cuộc điều trần của các nhân chứng, của các viên chức hành pháp như các viên chức cao cấp trong Hội đồng An ninh quốc gia, hay các vị đại sứ liên hệ đến việc này, kể cả các giáo sư luật của các đại học luật tại Hoa Kỳ, thì chúng tôi hoàn toàn đồng ý.
Bởi đây là quyền hành và trách nhiệm của Quốc hội. Họ có quyền điều tra và họ hoàn toàn làm theo những gì Hiến pháp cho phép trong việc điều tra.
Còn vấn đề việc phạm pháp có nặng đến nỗi phải có một cuộc luận tội để đưa đến truất phế hay không, thì nếu cân nhắc về phương diện chính trị, kể cả pháp lý, thì tôi vẫn nghĩ là nó sẽ gây tai hại nhiều hơn cho quốc gia trong tương lại, nhất là khi chỉ còn có hơn 11 tháng nữa thì sẽ có một cuộc bầu cử tổng thống, cũng như bầu các thành viên của Quốc hội Hoa Kỳ.
Vậy thì hãy để cho người dân có cái quyền tối hậu đó, thay vì gây ra những hỗn loạn chính trị cho nước Mỹ.
|
LS Trần Thái Văn: Không, theo tôi nghĩ thì không có sự lẫn lộn thưa chị. Tôi vẫn thấy là quyết định của các vị dân biểu và các vị thượng nghị sĩ vẫn là một quyết định chính trị chứ không phải là một quyết định pháp lý.
Đây là một hành động mà Hiến pháp Hoa kỳ cho phép Quốc hội làm và họ đã làm. Nhưng chúng ta nên nhớ, đây không phải là một thủ tục truy tố hình sự sẽ có cuộc xử trước tòa, do bồi thẩm đoàn quyết định.
Mà đây là trường hợp khi mỗi dân biểu bỏ phiếu để ủng hộ hay phản đối luận tội, cũng như sắp tới đây, khi mỗi thượng nghị sĩ bỏ phiếu ủng hộ hay phản đối truất phế tổng thống, họ đều phải cân nhắc xem lá phiếu đó sẽ ảnh hưởng đến cử tri của họ như thế nào, đến việc tái tranh cử của họ trong tương lai ra sao. Những ảnh hưởng này là những ảnh hưởng thuần túy về mặt chính trị.
BBC:Nói về tính toán chính trị, thì ngay từ những ngày đầu tiên, nhiều thành viên đảng Dân chủ đã kêu gọi luận tội ông Trump, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi lúc đó luôn luôn bác bỏ những đề nghị như vậy, bởi việc truất phế khi đó gần như là điều không tưởng với một Thượng viện hiện do đảng Cộng hòa nắm đa số. Trước đây Tổng thống Clinton cũng bị Hạ viện Cộng hòa luận tội, nhưng không bị Thượng viện do Dân chủ nắm đa số truất phế. Vậy nếu thấy việc luận tội sẽ không truất phế được ông Trump, có khi còn bị phản tác dụng, thì theo ông, tại sao đảng Dân chủ cuối cùng đã quyết định luận tội?
LS Trần Thái Văn: Vâng, điều đó có hai, ba lý do chính. Ngay từ đầu, ngay sau khi ứng cử Trump đắc cử tổng thống, một số lãnh đạo đảng Dân chủ đã không chấp nhận kết quả đó, vì họ nói rằng có những ảnh hưởng quá đáng và bất hợp pháp của Nga vào cuộc bầu cử, như quý vị đã thấy có cuộc điều tra từ hai, ba năm nay.
Ngay từ hai năm 2016, 2017, rất nhiều vị dân cử đảng Dân chủ đã muốn luận tội vì họ không cho là ông Trump là một vị tổng thống đắc cử một cách chính đáng.
Lãnh đạo của đảng Dân chủ lúc bấy giờ không muốn làm theo đường lối đó, vì họ nghĩ những hành động đó sẽ phản tác dụng, gây bất lợi cho đảng trong cuộc đấu trí với đảng Cộng hòa, và sẽ làm cho quần chúng có những phản ứng tiêu cực với họ. Vì thế, bà Nancy Pelosi và ông Chuck Schumer đã quyết định không luận tội.
Đến tháng 7 năm nay mới có sự kiện cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine. Và phía Dân chủ thấy họ thấy họ có đủ bằng chứng để tiến hành thủ tục điều tra luận tội. Có đến 6 ủy ban khác nhau ở Hạ viện đã điều tra, và khi điều tra thì họ thấy có đủ nhân chứng để lập ra hai điều khoản luận tội.
Đến lúc này, bà Nancy Pelosi không còn cách nào hơn là phải đi theo ý muốn của khối đa số của đảng Dân chủ để xúc tiến việc luận tội. Đó là vấn đề thứ nhất.
|
Và phải nói rằng là đây là một kế hoạch chính trị của đảng Dân chủ để đánh ông Trump trong cuộc bầu cử năm 2020 sắp tới.
Tuy nhiên, chị nói rất đúng, năm 1998, khi phía Cộng hòa luận tội ông Clinton, nhưng ông Clinton đã không bị Thượng viện truất phế, mà trong cuộc bầu cử sau đó, đảng Cộng hòa mất đi đa số tại Hạ viện, vì dân chúng họ có phản ứng ngược lại. Và đó là sự nguy hiểm mà bà Nancy cũng đã nhìn thấy.
Vì thế, chúng tôi thấy rằng, trong những ngày tới bà Pelosi cần phải rất cẩn thận để chuyện này không xảy ra với đảng Dân chủ.
BBC:Theo luật sư thì bà Nancy Pelosi và đảng Dân chủ đã hành động đúng hay không trong việc luận tội ông Trump? Nếu luật sư ở vào vị trí của bà thì ông có làm khác đi không?
LS Trần Thái Văn: Theo suy nghĩ của tôi thì bất cứ ai ở trong vị trí của bà Nancy Pelosi thì có lẽ cũng sẽ quyết định như vậy, vì bà ấy ở vào cái thế không có cách nào hơn là phải làm như vậy. Trước sự thúc đẩy, thậm chí còn là áp lực nữa, bà Pelosi không còn cách nào khác hơn là phải cho phép các chủ tịch của các ủy ban của Hạ viện được điều tra.
Chúng tôi cũng thấy rằng, bà Nancy Pelosi và đảng Dân chủ đã rất thận trọng trong tiến trình này. Họ đã có thể lập ra hàng chục điều khoản luận tội, nhưng họ chỉ soạn ra hai điều khoản mà họ nghĩ là dễ chứng mính với 'bồi thẩm đoàn' nhất, đó là lạm dụng quyền lực và cản trở quốc hội.
Và phải nói rõ 'bồi thẩm đoàn' ở đây không phải là những thượng nghị sĩ sẽ bỏ phiếu truất phế ông Trump hay không tại Thượng viện, mà 'bồi thẩm đoàn' chính là những cử tri sẽ đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.
Cuộc bỏ phiếu luận tội được trực tiếp truyền hình cho cả thế giới xem. Sẽ rất thú vị để chúng ta theo dõi phản ứng của quần chúng trong những ngày tới, và xem việc ông Trump bị luận tội sẽ ảnh hưởng đến kết quả bầu cử năm 2020 như thế nào.
---
LS Trần Thái Văn hiện hành nghề luật tại Nam California, từng là dân biểu tiểu bang California trong ba nhiệm kỳ, từ năm 2004 đến 2010.
Tina Hà Giang
BBC
VANEWS VIDEO CHANNEL - TV 
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét