 |
| Ảnh bìa báo cáo việc ép thú tội trên truyền hình ở Việt Nam. |
 Nhấp vào nút play (►) dưới đây để nghe |
Diễm Thi: Xin ông cho biết mục đích của Tổ chức Safeguard Defenders khi công bố báo cáo này?
Vũ Quốc Ngữ: Mục đích là nêu lên hiện trạng nhân quyền Việt Nam, trong đó có việc cưỡng bức thú tội bằng cách quay phim và đưa hình ảnh cưỡng bức thú tội lên truyền hình Việt Nam.
Báo cáo này cho thế giới thấy họ đang bỏ qua sự lạm dụng nhân quyền ở Việt Nam. Tổ chức Safeguard Defenders muốn nâng cao sự chú ý của quốc tế trong vấn đề này và kêu gọi Hà Nội chấm dứt ngay sự việc đó. Yêu cầu Hà Nội tuân thủ luật pháp của chính mình cũng như những cam kết quốc tế mà Việt Nam đã ký kết.
Báo cáo này cho thấy tình trạng nhân quyền ở Việt Nam tốt hơn ở Trung Quốc một chút
Diễm Thi: Xin ông nêu những điểm chính của bản báo cáo này?
Vũ Quốc Ngữ: Những điểm chính của báo cáo bao gồm việc thu thập những trường hợp bị ép buộc thú tội rồi đưa lên truyền hình. Trong đó có 12 nạn nhân nam và 4 nạn nhân nữ. 14 người trong đó là những người đấu tranh cho nhân quyền và 2 người là tội phạm hình sự.
Sau khi phân tích những chương trình truyền hình đó, tổ chức Safeguard Defenders có thực hiện phỏng vấn 3 nạn nhân. Sau đó vẽ ra bức tranh toàn cảnh và đưa ra kết luận về sự vi phạm nhân quyền này của Việt Nam.
Diễm Thi: Safeguard Defenders sử dụng thông tin/nguồn tin từ đâu để viết báo cáo này, thưa ông?
Vũ Quốc Ngữ: Nguồn tin chúng tôi có được bao gồm những video thú tội công bố trên truyền hình trung ương hoặc địa phương; những trang của dư luận viên; trang thông tin chống phản động…
Những video clips mà công an Việt Nam thực hiện rồi bằng cách này hay cách khác đưa lên những trang đó.
Chúng tôi phỏng vấn những nạn nhân như Luật sư lê Công Định, Luật sư Nguyễn Văn Đài, William Nguyễn - Người tham gia biểu tình ở Sài Gòn ngày 10 tháng 6 năm 2018 bị bắt và được trả tự do sau đó 1 tháng.
Diễm Thi: Qua việc ép thú tội trên truyền hình, Hà Nội vi phạm gì về luật quốc tế cũng như luật Việt Nam?
Vũ Quốc Ngữ: Những hành động của Việt Nam vi phạm rất nhiều điều luật. Thứ nhất là vi phạm ngay luật pháp của Việt Nam. Vi phạm Điều 374 BLHS năm 2015. Điều này quy định:
Người nào trong hoạt động tố tụng mà sử dụng thủ đoạn trái pháp luật ép buộc người bị lấy lời khai, hỏi cung phải khai ra thông tin liên quan đến vụ án, vụ việc, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. Một số trường hợp lên đến 7 năm tù.
Vi phạm Quyền được im lặng. Người ta có quyền trình bày lời khai, trình bày ý kiến, không buộc phải đưa ra lời khai chống lại chính mình hoặc buộc phải nhận mình có tội.
Rất nhiều Điều của BLHS và Bộ luật tố tụng hình sự họ vi phạm.
Việc đưa lên truyền hình những lời thú tội cũng vi phạm Luật báo chí. Luật này quy định phải cung cấp thông tin trung thực về tình hình đất nước và thế giới.
Cấm cung cấp thông tin sai sự thật, xuyên tạc hoặc vu khống, xúc phạm uy tín, danh dự của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc quy kết tội danh khi chưa có bản án.
Còn về luật nhân quyền quốc tế mà Việt Nam ký kết tham gia thì họ vi phạm Điều 11 của Tuyên ngôn Nhân quyền phổ quát. Điều này quy định: Bị cáo về một tội hình sự được suy đoán là vô tội cho đến khi có đủ bằng chứng phạm pháp trong một phiên xử công khai với đầy đủ bảo đảm cần thiết cho quyền biện hộ.
Hà Nội cũng vi phạm Điều 14 công ước quốc tế về quyền dân sự và chính trị.
Diễm Thi: Theo ông, việc công bố báo cáo này giúp gì cho những người đang bị tạm giam, tạm giữ?
Vũ Quốc Ngữ: Tôi nghĩ rằng với những người đang bị tạm giam tạm giữ thì kênh thông tin duy nhất của họ với thế giới bên ngoài là luật sư. Cũng có thể là người nhà nếu họ được gặp. Họ không có điều kiện để đọc báo cáo.
Luật sư và người nhà có thể đọc báo cáo và cho họ lời khuyên hữu ích là những lời thú tội của họ nếu có là không hợp pháp.
Khi báo cáo này công bố ra thì các tổ chức nhân quyền quốc tế, các cơ chế nhân quyền của Liên Hiệp Quốc hoặc các NGO cũng biết. Đây là báo cáo đầu tiên về dạng này ở Việt Nam. Chúng ta cần có một tiếng nói để áp lực lên chế độ cộng sản Việt Nam phải tuân thủ luật pháp của chính họ và những công ước quốc tế mà họ cam kết tham gia.
Báo cáo này cũng có ích cho những người còn đang ở bên ngoài mà chúng tôi gọi là ‘những tù nhân tương lai’. Để họ biết rằng những việc làm như thế là bất hợp pháp và họ có thể tránh.
Diễm Thi: Ông có muốn chia sẻ gì thêm về báo cáo này hay không?
Vũ Quốc Ngữ: Tôi nghĩ đây là một báo cáo quan trọng. Báo cáo này được gửi lên nhiều cơ chế nhân quyền của Liên Hiệp Quốc và các NGO quốc tế cũng như Việt Nam. Chúng tôi cũng mong rằng các nhà hoạt động ở Việt Nam phổ biến rộng rãi trên mạng xã hội để nhiều người biết. Báo cáo cho thấy lực lượng công an Việt Nam áp dụng một số thủ thuật của công an Trung Quốc.
Việc ép thú tội trên truyền hình được thực hiện ở Trung Quốc từ thập niên 90 và ở Việt Nam từ năm 2007.
Diễm Thi: Cám ơn thời gian ông dành cho RFA.
Cưỡng bức trước camera: Việt Nam buộc người bị bắt thú tội trên truyền hình như thế nào?
Một nhà vận động môi trường nói như một cây gỗ trên màn hình khi cô giải thích cách cô âm mưu lật đổ nhà nước, một người đàn ông gục ngã trong những giọt nước mắt sợ hãi trong khi những người hàng xóm của ông ta - khuôn mặt của họ đầy vết cắt và vết bầm tím - buộc tội người khác lên kế hoạch cho các hành vi bạo lực, và một sinh viên Hoa Kỳ hứa sẽ không bao giờ tham gia các hoạt động chống Việt Nam nữa.
xét xử và không được tiếp cận với luật sư mà nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đã đưa lên truyền hình trong vài năm qua và được xem xét trong một báo cáo mới: Cưỡng bức trước camera: Thú tội trên truyền hình tại Việt Nam của Safeguard Defenders công bố ngày hôm nay. Tải về báo cáo đầy đủ (PDF) tại đây hoặc nhấp vào ảnh bìa. Đọc thông cáo báo chí về báo cáo ở đây:
Chúng tôi đã tìm thấy cảnh quay của ít nhất 21 cá nhân kể từ năm 2007, những người đã bị buộc phải thú nhận trước camera. Con số trong thực tế có khả năng cao hơn nhiều. Hồ sơ nhân quyền tồi tệ của Việt Nam làm cho nhiều khả năng nhiều nạn nhân khác cũng thường xuyên phải đối mặt với giam giữ độc đoán, tra tấn tinh thần và thể xác và nhiều hình thức đe dọa.
Đối tượng trong nghiên cứu của chúng tôi bao gồm luật sư nhân quyền, nhà báo công dân, dân oan đấu tranh chống lại cưỡng chế đất... Bằng cách phân tích những điều này và phỏng vấn một số nạn nhân, chúng tôi thấy rằng:
Việt Nam đã ký kết Công ước Quốc tế về các quyền chính trị & dân sự và Công ước của Liên Hợp quốc về chống tra tấn, do vậy, việc ép buộc thú tội rồi đưa lên truyền hình là việc làm bất hợp pháp. Chúng tôi cũng đã xem xét Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự và Luật Báo chí của Việt Nam và thấy rằng luật của quốc gia này cũng nghiêm cấm việc buộc người khác thú tội và đưa lên truyền hình.
Báo cáo này được chúng tôi thực hiện tiếp theo một nghiên cứu tỷ mỷ của chúng tôi năm 2018 về việc Trung Quốc phát sóng lời thú tội bắt buộc của nhiều người bị giam giữ trước khi xét xử: Kịch bản và dàn dựng: Đằng sau màn thú tội trên truyền hình tại Trung Quốc (Scripted and Staged: Behind the Scenes of China’s Forced Televised Confession)
Giống như ở Trung Quốc, một số nạn nhân ở Việt Nam bị buộc thú nhận đã thực hiện những hành động chống nhà nước hoặc chống đảng- phản ánh cách các quốc gia độc tài hình sự hóa những tiếng nói bất đồng hoặc phản biện.
Những lời thú tội sau này từ Việt Nam cũng xuất hiện cho thấy có lẽ Hà Nội đang học một số thủ thuật của Bắc Kinh. Năm 2017, một cựu quan chức của một công ty nhà nước đã bị bắt cóc từ Đức, sau đó ông này xuất hiện trên truyền hình ở Việt Nam nói rằng ông ta tự quay về để tự thú. Rất giống với chương trình phát trên truyền hình về nhà xuất bản quốc tịch Thụy Điển Gui Minhai, người đã bị bắt cóc từ Thái Lan vào năm 2015 và xuất hiện trên truyền hình Trung Quốc vài tháng sau đó để nói rằng ông ấy đã trở về Trung Quốc một cách tự nguyện.
Một nhà vận động môi trường nói như một cây gỗ trên màn hình khi cô giải thích cách cô âm mưu lật đổ nhà nước, một người đàn ông gục ngã trong những giọt nước mắt sợ hãi trong khi những người hàng xóm của ông ta - khuôn mặt của họ đầy vết cắt và vết bầm tím - buộc tội người khác lên kế hoạch cho các hành vi bạo lực, và một sinh viên Hoa Kỳ hứa sẽ không bao giờ tham gia các hoạt động chống Việt Nam nữa.
xét xử và không được tiếp cận với luật sư mà nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đã đưa lên truyền hình trong vài năm qua và được xem xét trong một báo cáo mới: Cưỡng bức trước camera: Thú tội trên truyền hình tại Việt Nam của Safeguard Defenders công bố ngày hôm nay. Tải về báo cáo đầy đủ (PDF) tại đây hoặc nhấp vào ảnh bìa. Đọc thông cáo báo chí về báo cáo ở đây:
Chúng tôi đã tìm thấy cảnh quay của ít nhất 21 cá nhân kể từ năm 2007, những người đã bị buộc phải thú nhận trước camera. Con số trong thực tế có khả năng cao hơn nhiều. Hồ sơ nhân quyền tồi tệ của Việt Nam làm cho nhiều khả năng nhiều nạn nhân khác cũng thường xuyên phải đối mặt với giam giữ độc đoán, tra tấn tinh thần và thể xác và nhiều hình thức đe dọa.
Đối tượng trong nghiên cứu của chúng tôi bao gồm luật sư nhân quyền, nhà báo công dân, dân oan đấu tranh chống lại cưỡng chế đất... Bằng cách phân tích những điều này và phỏng vấn một số nạn nhân, chúng tôi thấy rằng:
- Công an đã dùng thủ đoạn như lừa gạt, ép buộc và nói dối để quay lại lời thú tội
- Công an đã dàn dựng kịch bản, hoặc can thiệp vào nội dung thú tội
- Những người thú tội bị buộc phải xin lỗi, cầu khẩn sự tha thứ và cảnh báo người khác không lặp lại “lỗi” của mình, và cảm ơn nhà cầm quyền đã giáo dục và chỉ ra lỗi của họ.
Việt Nam đã ký kết Công ước Quốc tế về các quyền chính trị & dân sự và Công ước của Liên Hợp quốc về chống tra tấn, do vậy, việc ép buộc thú tội rồi đưa lên truyền hình là việc làm bất hợp pháp. Chúng tôi cũng đã xem xét Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự và Luật Báo chí của Việt Nam và thấy rằng luật của quốc gia này cũng nghiêm cấm việc buộc người khác thú tội và đưa lên truyền hình.
Báo cáo này được chúng tôi thực hiện tiếp theo một nghiên cứu tỷ mỷ của chúng tôi năm 2018 về việc Trung Quốc phát sóng lời thú tội bắt buộc của nhiều người bị giam giữ trước khi xét xử: Kịch bản và dàn dựng: Đằng sau màn thú tội trên truyền hình tại Trung Quốc (Scripted and Staged: Behind the Scenes of China’s Forced Televised Confession)
Giống như ở Trung Quốc, một số nạn nhân ở Việt Nam bị buộc thú nhận đã thực hiện những hành động chống nhà nước hoặc chống đảng- phản ánh cách các quốc gia độc tài hình sự hóa những tiếng nói bất đồng hoặc phản biện.
Những lời thú tội sau này từ Việt Nam cũng xuất hiện cho thấy có lẽ Hà Nội đang học một số thủ thuật của Bắc Kinh. Năm 2017, một cựu quan chức của một công ty nhà nước đã bị bắt cóc từ Đức, sau đó ông này xuất hiện trên truyền hình ở Việt Nam nói rằng ông ta tự quay về để tự thú. Rất giống với chương trình phát trên truyền hình về nhà xuất bản quốc tịch Thụy Điển Gui Minhai, người đã bị bắt cóc từ Thái Lan vào năm 2015 và xuất hiện trên truyền hình Trung Quốc vài tháng sau đó để nói rằng ông ấy đã trở về Trung Quốc một cách tự nguyện.
Diễm Thi
RFA
VANEWS VIDEO CHANNEL - TV 
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét