Đồng phục khẩu trang đỏ: Lối giáo dục giáo điều, mù quáng!

Cô giáo Nguyễn Hạnh Nguyên và các em học sinh lớp 2 của trường Tiểu học Thạch Bình, Nho Quan, tỉnh Ninh Bình.

Nhấp vào nút play (►) dưới đây để nghe    Các tin khác »

Báo chí do nhà nước quản lý hôm 5/5 đăng bài và hình ảnh khen ngợi một cô giáo và 30 em học sinh tiểu học rực rỡ, nổi bật trong ngày đầu đi học trở lại ở Ninh Bình với đồng phục khẩu trang ‘cờ đỏ sao vàng’ và tấm chắn giọt bắn.

Bài báo cho rằng, việc làm của cô giáo và 30 em học sinh lớp 2 của trường Tiểu học Thạch Bình, Nho Quan, tỉnh Ninh Bình, khiến nhiều người thích thú, vì dùng chính những hình ảnh trực quan để tuyên truyền cho các em học sinh về kỹ năng phòng dịch Covid-19.

Cô T., một phụ huynh và cũng là một giáo viên tại trường Trung học Cơ sở Mỹ An, huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long, nhận định với Đài Á Châu Tự Do hôm 7 tháng 5 năm 2020:

“Sống ở đâu thì mình phải theo ở đó thôi, như con tôi đi học, nhiều khi không đồng tình lắm nhưng con mình học ở đâu thì mình phải theo ở đó thôi. Theo tôi thì cấp một nên dạy các em về nhân cách, sống tự lập, đạo đức... Nhưng mà nhà nước đưa ra cách dạy thì cách nào mình cũng phải theo.”

Chuyện đeo khẩu trang đó rất phản cảm cái chỗ là, cờ đỏ và búa liềm cứ như chặn tất cả lời nói của các em, một sự tuyên truyền rất ngu.

-Facebooker Hằng Huỳnh

Tuy nhiên, khi trao đổi với Đài Á Châu Tự Do hôm 7 tháng 5 năm 2020 từ Đà Nẵng qua tin nhắn, chị Hằng Huỳnh một facebooker, cho rằng:

“Chuyện đeo khẩu trang đó rất phản cảm cái chỗ là, cờ đỏ và búa liềm cứ như chặn tất cả lời nói của các em, một sự tuyên truyền rất ngu.”

Theo Chị Hằng, giáo viên bây giờ vì cơm áo gạo tiền nên không biết phân biệt đúng sai, thay vì dạy cho các em lòng tự trọng, sự liêm sĩ và nhân cách thì chính họ làm răm rắp theo sự sắp đặt của cấp trên bất chấp đúng sai. Chị viết tiếp:

“Tôi rất ghét cái thói học vẹt, học sinh hầu như ko tiếp thu được kiến thức, cách học theo chỉ tiêu, mọi thứ cứ như văn hoá mù. Kể cả lịch sử dạy cho các em sự lừa dối, một chế độ ngủ hoá người dân, có lẽ ít ai nhận thấy điều này.”




Cũng theo bài báo về cô giáo và lớp học ở Ninh Bình, ngoài đồng phục khẩu trang đỏ, tấm chống giọt bắn, các em học sinh còn mặc một bộ đồng phục, có in hình bản đồ nước Việt Nam phía trước ngực.

Chị Ngô Thị Thứ, người khởi xướng làm khẩu trang có in hình NoU, phản đối đường lưỡi bò do Trung Quốc đơn phương lập ra ở Biển Đông, khi trả lời Đài Á Châu Tự Do hôm 7 tháng 5 năm 2020 từ Đà Lạt qua tin nhắn, cho biết ý kiến của mình:

“Không biết áo có in Hoàng Sa Trường Sa không? Theo tôi thì áo có in cờ hay in bản đồ đất nước thì tốt thôi... Vì cờ của Việt Nam hiện nay là đỏ sao vàng... thích thì may... như tôi thích thì may hình NO U LINE... Đài Loan cũng làm khẩu trang có hình cờ... Tùy theo thẩm mỹ thích hay không.”

Các em học sinh lớp 2 của trường Tiểu học Thạch Bình, Nho Quan, tỉnh Ninh Bình. Courtesy ninhbinh.gov.vn

Tuy nhiên cũng có nhiều ý kiến trên mạng xã hội cho rằng, các học sinh tiểu học ở Ninh Bình mặc đồng phục, với một màu đỏ rực và màu vàng tươi chói trong trường lớp, dễ làm người ta liên tưởng đến lối giáo dục ‘tẩy não’ từ nhỏ, và tầng lớp giáo viên cũng bị ‘mù quáng’!

Nhà xã hội học, Tiến sĩ Phạm Quỳnh Hương, giải thích với Đài Á Châu Tự Do hôm 7 tháng 5 năm 2020, về hiện tượng này:

“Cái đấy thì tôi thấy nó thể hiện một sự sốt sắng quá mức, và nói cũng không phù hợp. Nhưng mà nó vẫn tồn tại vì nhiều nơi họ chạy theo phong trào, chạy theo bệnh thành tích, nên có những hình ảnh đó... Nhưng tôi nghĩ việc đó thật sự không cần thiết.”

Theo Tiến sĩ Phạm Quỳnh Hương, hiện có nhiều quan điểm khác nhau, liên quan việc giáo dục gượng ép trẻ nhỏ:

“Theo tôi thì trẻ cần phải được giáo dục các kỹ năng nhất định, những hiểu biết nhất định. Để có những kỹ năng thì bao giờ chúng ta cũng phải rèn luyện thì nó mới thành kỹ năng được, thế thì khi rèn luyện đúng là phải ép trẻ con. Tuy nhiên, cách ép như thế nào để không tạo thành áp lực nhiều quá, không tạo thành một kiểu áp đặt quá nhiều.”

Trong bài viết của Phó giáo sư, Tiến sĩ Đinh Ngọc Thạch, đăng tải trên trang chủ của Viện Triết học Việt Nam, Chủ Nghĩa Mác - Lênin mà Việt Nam đang theo đuổi, về thực chất, không chấp nhận chủ nghĩa giáo điều dưới bất kỳ hình thức nào.




Vấn đề đặt ra ở đây là, liệu chủ nghĩa giáo điều, hay ít ra là những biến tướng của nó, có còn ảnh hưởng đến nhịp độ phát triển xã hội trong điều kiện hiện nay không?

Theo ông Đinh Ngọc Thạch, căn bệnh giáo điều có thể do hạn chế về nhận thức, không đủ khả năng tiếp thu... dẫn đến những ngộ nhận về giá trị, về các chuẩn mực, chấp nhận cái sẵn có một cách máy móc, thiếu tinh thần phê phán.

Cái đấy thì tôi thấy nó thể hiện một sự sốt sắng quá mức, và nói cũng không phù hợp. Nhưng mà nó vẫn tồn tại vì nhiều nơi họ chạy theo phong trào, chạy theo bệnh thành tích... Nhưng tôi nghĩ việc đó thật sự không cần thiết.

-TS. Phạm Quỳnh Hương

Phó giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Dũng, người có kinh nghiệm làm việc trong ngành giáo dục hơn bốn mươi năm, nhận định với Đài Á Châu Tự Do hôm 7 tháng 5 năm 2020, liên quan vấn đề này:

“Tôi ở trong ngành giáo dục cũng lâu rồi, tôi dạy đại học bốn mươi mấy năm, chuyện đó cũng không ai bắt buộc. Không ai bắt làm mà quan trọng tại sao cô giáo nghĩ ra chuyện đó, cái đó mới đáng nói. Một người bình thường họ sẽ thấy đồng phục khẩu trang như vậy là kỳ quái. Chưa kể nếu mình đặt mình vào trong địa vị chỗ đứng của cha mẹ học trò, thì càng thấy khổ hơn nữa, vì chạy đi mua cho đúng khẩu trang màu đỏ đâu có dễ. Trong khi nếu chỉ yêu cầu đeo khẩu trang nào cũng được thì lại là câu chuyện khác. Thành ra tôi không hiểu đầu óc nào lại nghĩ ra như thế được. Ngay cả đối với suy nghĩ không lý luận thì người ta đã thấy kỳ quái và không làm. Thật ra đây không phải là lần đầu tiên đâu, trước đó tôi đã thấy tấm ảnh chụp một đại hội đảng địa phương, các đại biểu đeo khẩu trang đỏ có cờ đảng... ai cũng cười cả. Rất dễ tạo điều kiện để người ta suy luận ra những cái rất là bôi bác cho chính chế độ.”




Theo truyền thông trong nước đăng tải, hôm 25 tháng 3 năm 2020, các đại biểu đảng bộ xã Phúc Sơn, huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An khi tham dự bỏ phiếu tại Đại hội đại biểu nhiệm kỳ 2020 - 2025, đã đeo toàn khẩu trang màu đỏ có in hình sao vàng, và khẩu trang màu đỏ in hình búa liềm, tượng trưng cho cờ đảng cộng sản Việt Nam.

Tiến sĩ Nguyễn Quang A khi trả lời RFA vào thời điểm đó cho rằng, có lẽ vì đằng nào cũng buộc mọi người phải có khẩu trang, nên ban tổ chức thà làm khẩu trang như vậy cho có hình thức là có khẩu trang, nhưng vừa có ý nghĩa chính trị... nhưng họ không tính đến sự lố lăng khi đập vô mắt dân chúng như vậy.

Giáo sư Hoàng Chí Bảo, một cây bút hàng đầu của Đảng Cộng sản Việt Nam, tác giả bài viết kêu gọi Đảng 'không biệt phái, giáo điều' và đừng để ý thức hệ cản trở nguồn lực dân tộc 'sáng tạo, phát triển' cho rằng, đổi mới không chỉ thay đổi mô hình kinh tế mà còn thay đổi mô hình phát triển xã hội nói chung, phải vượt qua tư duy cũ về phát triển - kiểu phát triển tuyến tính, xã hội chủ nghĩa.

Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, khoảng cách từ lý thuyết của ông Hoàng Chí Bảo đến thực tế những gì các đảng viên đảng cộng sản Việt Nam đang làm, được cho là còn khá xa.


RFA