Thêm đại biểu Quốc hội Việt Nam bị phát hiện mang quốc tịch nước ngoài

Đại biểu quốc hội Phạm Phú Quốc phát biểu trước Quốc hội

Một điều tra mới được công bố hôm 24/8 của hãng tin Al Jazeera cho biết có một đại biểu Quốc hội Việt Nam, và một doanh nhân đang chịu án tù vì tội hối lộ ở Việt Nam đã được nhập quốc tịch Cộng hoà Síp, nước cung cấp các “hộ chiếu vàng” cho nhiều cá nhân là các quan chức chính phủ bị nghi ngờ có dính líu đến tham nhũng.

Theo điều tra của Al Jazeera, hai người nổi tiếng của Việt Nam đang có trong tay “hộ chiếu vàng” của Síp bao gồm: đại biểu Quốc hội Phạm Phú Quốc - Tổng giám đốc công ty Tân Thuận IPC, thuộc đoàn đại biểu quốc hội TP Hồ Chí Minh nhiệm kỳ 2016 - 2021; và ông Phạm Nhật Vũ - cựu Chủ tịch công ty Cổ phần Nghe nhìn toàn cầu - AVG, người đang thụ án tù 3 năm vì tội đưa hối lộ.

Hồ sơ nhập quốc tịch Síp của ông Quốc được chấp thuận vào tháng 12/2018, vợ của ông Quốc cũng đã được nhập quốc tịch Síp.




Hồ Sơ nhập quốc tịch của ông Vũ được chấp thuận vào tháng 5 năm 2019, khoảng 6 tháng trước khi doanh nhân này bị kết án tù vì tội đưa hối lộ. Vợ của ông Vũ cũng đã được nhập quốc tịch Síp.

Theo luật của Việt Nam, đại biểu quốc hội chỉ được mang một quốc tịch Việt Nam. Hồi năm 2016, một đại biểu quốc hội Việt Nam là bà Nguyễn Thị Nguyệt Hường, một doanh nhân, đã bị mất tư cách đại biểu quốc hội vì mang quốc tịch Malta.

Báo Zing hôm 25/8 đã phỏng vấn ông Nguyễn Hạnh Phúc, Tổng thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc Hội, và được ông này cho biết ông "giật mình" khi nghe tin một đại biểu quốc hội mua hộ chiếu của Síp và ông chưa nhận được báo cáo về việc này.

Theo Al Jazeera, trong khoảng thời gian từ năm 2017 đến năm 2019, chính phủ Síp đã cấp “hộ chiếu vàng” cho hàng chục quan chức cấp cao nước ngoài và gia đình họ. Việc cấp hộ chiếu này nằm trong chương trình khuyến khích người nước ngoài đầu tư vào Síp. Mỗi hộ chiếu như vậy được cho biết tốn khoảng 2,5 triệu đô la.

   Có thể bạn quan tâm »

Chương trình hộ chiếu này của Síp đã gặp phải chỉ trích của EU vì đây được coi như một cửa sau cho người nước ngoài vào EU du lịch, làm việc, giao dịch ngân hàng một cách tự do. EU cho rằng chương trình này đặt ra mối nguy về an ninh cao đối với EU kể từ khi chương trình này bắt đầu vào năm 2013. EU cho rằng với chương trình này, Síp đã cho phép những cá nhân có ảnh hưởng về chính trị từ những quốc gia thù địch với EU vào Châu Âu.

Bị sức ép từ EU, vào năm 2019, Síp đã thay đổi luật, nhưng đã có quá nhiều người có ảnh hưởng chính trị từ nước ngoài được nhập tịch Síp.

Vào tháng 7/2020, Síp thông qua luật mới cho phép tước quyền công dân đối với những cá nhân được cho là gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia của Síp. Tuy nhiên, theo Al Jazeera, luật mới vẫn để nhiều trường hợp “nguy hiểm cao” giữ nguyên quốc tịch Síp.

Chính phủ Síp hôm 23/8 ra thông cáo báo chí cho biết nước này đã xem xét các trường hợp được nhập tịch theo chương trình này để đối chiếu các tiêu chuẩn theo quy định của Síp.

© RFA




Tên ĐBQH Phạm Phú Quốc nằm trong số những người mua hộ chiếu vàng ở Síp với giá 2,5 triệu Mỹ kim

Lời người dịch: Bài báo có tựa đề “Đảo Síp bán hộ chiếu cho các nhân vật liên quan tới chính trị“, của Đơn vị điều tra Al Jazeera, tiết lộ nhiều nhân vật ở một số nước bỏ 2,5 triệu đô la ra mua hộ chiếu vàng ở đảo quốc này. Một trong những nhân vật đó là ĐBQH Phạm Phú Quốc, ở TP Hồ Chí Minh. Sau đây là bài dịch nói trên.

Tài liệu bị rò rỉ cho thấy, âm mưu mua hộ chiếu của đảo Síp, cho phép các nhân vật chính trị ‘dễ tham nhũng’ mua quốc tịch EU’

Một vụ rò rỉ lớn liên quan đến các tài liệu mật của chính phủ Síp, do Đơn vị Điều tra của Al Jazeera có tên ‘Hồ sơ đảo Síp’, tiết lộ rằng, hàng chục quan chức cấp cao và gia đình họ đã mua cái gọi là “hộ chiếu vàng” ở đảo Síp từ cuối năm 2017 đến cuối năm 2019.

Trong số những người mua hộ chiếu, trị giá đầu tư tối thiểu 2,5 triệu đô la mỗi hộ chiếu, là các chính trị gia được bầu chọn của một số nước, là thành viên hội đồng quản trị của các doanh nghiệp nhà nước và anh trai của một cựu Thủ tướng Lebanon.

Những quan chức này, được biết là những nhân vật chính trị (PEP), được quốc tế công nhận, xếp loại cá nhân có nguy cơ tham nhũng cao hơn vì họ hoặc các thành viên trong gia đình họ nắm giữ một số vị trí trong các cơ quan chính phủ.




Tiết lộ này được đưa ra một ngày sau khi Đơn vị Điều tra của Al Jazeera tiết lộ rằng, đảo Síp đã bán hộ chiếu cho những tên tội phạm bị kết án và những kẻ đào tẩu thoát khỏi lưới pháp luật.

Theo sau tin tức đó hôm Chủ nhật, Bộ Nội vụ Síp đưa ra một tuyên bố, cho biết họ đang xem xét thông tin được công bố, đồng thời nói thêm rằng, họ đã thực hiện những thay đổi đáng kể đối với chương trình đầu tư trong những năm gần đây.

Một trong những người mua hộ chiếu là Mir Rahman Rahmani, Chủ tịch Hạ viện Afghanistan, là người không chỉ mua quốc tịch Síp cho bản thân ông ta, vợ và ba con gái, mà còn cung cấp các hộ chiếu gia đình cho St. Kitts và Nevis, một trong nhiều nước vùng Caribe bán quyền công dân.

Rahmani là một cựu tướng lĩnh và là người đã trở thành một doanh nhân rất thành công trong việc xử lý các hợp đồng vận tải và nhiên liệu giữa chính phủ Afghanistan và quân đội Mỹ.

Việc ông ta được bầu làm Chủ tịch Hạ viện đã kích động cuộc chiến ở Hạ viện nước này, khi các đối thủ tuyên bố rằng ông ta gian lận phiếu bầu.

Hai quan chức khác đã mua các hộ chiếu vàng là Phạm Phú Quốc, đại diện cho Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam, và Igor Reva, quốc tịch Nga, từng là thứ trưởng cơ quan phát triển kinh tế.

Các nhân vật chính trị như Rahmani, Quok và Reva thường nắm giữ chìa khóa những khoản tiền khổng lồ của những người đóng thuế, Laure Brillaud, quan chức chính sách




cao cấp, thuộc Tổ chức Minh bạch Quốc tế, một tổ chức NGO chống tham nhũng, nói với Al Jazeera.

Brillaud nói với Al Jazeera: “Họ có quyền truy cập vào các nguồn lực công, họ có thể nắm hợp đồng của chính phủ và ở vị trí đưa ra quyết định, vì vậy nó có rủi ro cao về tài chính mà họ đang tham nhũng hoặc làm cho người khác suy thoái”.

Các tài liệu không chứng minh được hành vi sai trái của bất kỳ cá nhân chính trị nào và nó không lần theo việc nhận diện rủi ro mà các nhân vật chính trị có liên quan đến tham nhũng.

EXCLUSIVE: A leak of thousands of documents obtained by @AJIunit reveals how Cyprus sold passports to criminals and fugitives who are under police investigation.

The I-Unit discovered serious flaws in the island’s lucrative so-called ‘golden passport’ scheme.#CyprusPapers pic.twitter.com/AFFDXuJvKb

— Al Jazeera English (@AJEnglish) August 23, 2020

Tuy nhiên, họ đặt ra những câu hỏi nghiêm túc về việc, tại sao một người đã được giao phó chức vụ công ở nước họ, lại muốn mua quốc tịch thứ hai cho bản thân hoặc gia đình họ.

Ngoài ra, trong một số trường hợp, người ta đặt câu hỏi, làm thế nào mà các quan chức này có được số tiền để đầu tư ít nhất 2,5 triệu đô la vào nền kinh tế của Síp, một trong những yêu cầu để có được hộ chiếu vàng.

Nigel Gould-Davies, thành viên cấp cao tại Viện Chiến lược Quốc tế của Vương quốc Anh, cho biết: “Ở nhiều nước, người ta chỉ có thể có được khối tài sản lớn thông qua sự quen biết và các mối quan hệ làm ăn bất chính”.

Theo ông Gould-Davies, lý do các quan chức này sau đó chọn lấy quốc tịch thứ hai hoặc thậm chí thứ ba để bảo vệ tài sản có được trong nhiều năm.




“Một khi họ đã có được những khoản tiền lớn đó, thông qua những mối quan hệ mà chúng tôi coi là có vấn đề, họ muốn bảo vệ những tài sản đó an toàn, bằng cách chuyển chúng vào các nước mà họ hưởng nhà nước pháp quyền“, ông nói thêm, đề cập đến đảo Síp.

Sự chỉ trích của Liên minh châu Âu

Hộ chiếu Síp là vật sở hữu thèm muốn ở nhiều quốc gia vì nó cho phép đi lại tự do, làm việc và gửi tiền trong ngân hàng khắp Liên minh châu u, vốn đã chỉ trích chương trình này nhiều lần về rủi ro an ninh, kể từ khi chương trình ra đời vào năm 2013.

Do đó, Liên minh châu u coi Síp như một cửa sau để đi vào phần còn lại của các nước thuộc Liên minh châu u, cho những người có ảnh hưởng chính trị từ các nước thù địch tiềm tàng.

Dưới áp lực từ Liên minh châu u, Síp đã thay đổi các quy tắc của mình hồi năm 2019, nhưng nghiên cứu của Al Jazeera cho thấy, nhiều nhân vật chính trị đã bảo đảm vị trí của họ với tư cách là công dân Síp trước khi các quy tắc thay đổi có hiệu lực.

Danh sách đó gồm Mohammed Jameel, là người ở trong Cơ quan Đầu tư Tổng quát của Ả Rập Xê Út; Tang Yong, chủ tịch của một tập đoàn năng lượng nhà nước Trung Quốc có tên China Resources Power Holding, và Apurv Bagri, cựu Phó chủ tịch Hội đồng Dịch vụ Tài chính của Dubai.




Danh sách cũng bao gồm cựu thành viên Thượng viện Nga Vadim Moskovitch; cựu thành viên Cơ quan lập pháp Quốc gia Ukraine Volodymyr Zubky và tỷ phú Taha Mikati, anh trai của cựu Thủ tướng Lebanon Najib Mikati, cả hai đều nằm trong số những người giàu nhất Lebanon.

Hồi tháng 7/2020, Síp đã thông qua luật mới, cho phép họ tước quyền công dân đã bán cho bất kỳ ai hiện bị coi là gây tổn hại cho lợi ích quốc gia của Síp.

Nhưng mặc dù các nhân vật chính trị hiện được coi là không thích hợp để trở thành công dân, luật mới vẫn để lại nhiều trường hợp “có nguy cơ cao” mà không đụng tới. Bất kỳ ai đã trả 2,5 triệu đô la đều có thể sở hữu hộ chiếu vàng của họ.

Trả lời các câu hỏi của Al Jazeera, Nicos Nouris, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Síp không trả lời lý do tại sao luật mới cho phép nước này thu hồi quyền công dân lại không áp dụng cho các nhân vật chính trị.
Nouris nói rằng, hiện có “một ủy ban ba thành viên độc lập, nghiên cứu và đánh giá tất cả các thông tin liên quan đến những người đã được cấp quốc tịch Síp“.

Trong những ngày tới, Al Jazeera sẽ tiết lộ thêm các chi tiết trong “Hồ sơ đảo Síp” về những người đã mua quốc tịch Síp.


© Trúc Lam
    Tổng hợp

Nguồn:  Al Jazeera Investigative Unit, Exclusive: Cyprus sold passports to 'politically exposed persons' | Al Jazeera 24 Aug 2020. Leaked documents show Cyprus passport scheme allowed political figures 'vulnerable to corruption' to buy EU citizenship.