Obamagate là gì?

Tuần vừa qua, một danh từ tiếng Anh “mới” được đưa lên trên truyền hình, báo chí, Internet, và các truyền thông xã hội như một cơn bão: "OBAMAGATE". Trở ngược dòng lịch sử nước Mỹ, danh từ WATERGATE là một thuật ngữ diễn tả một loạt những hành động bí mật phi pháp do các thành viên trong chính phủ Richard Nixon [Cộng Hòa] tiến hành.

Danh sách những người đứng sau vụ bốc trân Tướng Michael Flynn đã được giải mật trong những ngày gần đây bởi Quyền Giám đốc Tình báo Quốc gia Richard Grenell và sau đó được gửi đến Thượng nghị sĩ đảng Cộng Hòa Sens. Chuck Grassley và Ron Johnson

Các tin khác »

Các hành động này gồm có đặt máy ghi âm bí mật trong văn phòng của các đối thủ chính trị và quấy nhiễu các nhóm hoạt động và các nhân vật chính trị. Các hoạt động này bị đưa ra ánh sáng sau khi 5 người bị bắt vì đột nhập vào trụ sở của Đảng Dân Chủ tại khu Watergate ở Washington DC vào ngày 17/06/1972. Vụ án khiến cựu Tổng Thống Richard Nixon [Cộng Hòa] phải từ chức vào tháng 8/1974. Nay OBAMAGATE là gì?

Một cuộc cáo buộc lâu dài của Tổng Thống Trump về sự chống lại người tiền nhiệm thuộc đảng Dân Chủ – cựu TT Barack Obama, nay đã có một danh từ đặc trưng: Obamagate. Ý nghĩa danh từ này là một vụ án chính trị lớn, không phải “political conflict”.

Lần này TT Trump và các đồng minh cánh hữu của ông đã đẩy mạnh việc các giới chức dưới thời cựu TT Dân Chủ Barack Obama trong những ngày cuối của nhiệm kỳ đã cùng ông Obama âm mưu hạ bệ Cố Vấn An Ninh Quốc Gia của TT Trump là cựu tướng ba sao Michael Flynn. TT Trump xem sự việc hạ bệ ông Flynn nằm trong thuyết âm mưu đi đến hạ bệ tổng thống Trump trong tương lai.

Bắt đầu từ vụ cựu tướng 3 sao Michael Flynn:

Michael T. Flynn là Trung Tướng Lục Quân Hoa Kỳ, trong cuộc chiến Afghanistan ông chỉ huy Lực Lượng Trợ Giúp An Ninh Quốc Tế, CJ2. Là sĩ quan tình báo quân sự hàng đầu tại Afghanistan trong chính quyền Barack Obama, nhiệm vụ của ông là phối hợp tin tức tình báo giữa các lực lượng Mỹ và Afghanistan. Ông về hưu năm 2014 và thành lập nhóm tình báo Flynn Intel Group để làm việc với chính phủ Hoa Kỳ. Tướng Flynn thuộc đảng Dân Chủ và từng phục vụ sĩ quan tình báo hàng đầu dưới nội các của cựu TT Barack Obama, nhưng “cơm không lành, canh không ngọt”, nên năm 2016, ông Flynn là cố vấn cao cấp trong Ủy Ban Bầu Cử của TT đảng Cộng Hòa Donald Trump. Sau khi TT Trump thắng cử, ngày 23/1/2017, tướng Flynn được TT Trump chọn làm Cố Vấn An Ninh Quốc Gia Hoa Kỳ (CVANQG).




20 ngày sau: 13/02/2017 ông tân CVANQG đã từ chức sau khi có tin rằng ông đã lừa dối FBI và Phó Tổng Thống Mike Pence về nội dung liên lạc của ông với Đại sứ Nga tại Hoa Kỳ Sergey Kislyak.

Sau khi từ chức CVANQG, ngày 27/04/2017, Tổng Thanh Tra Ngũ Giác Đài đã công bố một cuộc điều tra về việc ông Flynn có nhận tiền từ các chính phủ nước ngoài mà không cần sự chấp thuận cần thiết hay không?. Theo Wikipedia thì Báo New York Times sau đó cũng đưa tin rằng một người cung cấp tin tức cho hai cơ quan tình báo FBI/CIA là đã gặp ông Flynn tại một buổi hội thảo tình báo ở nước Anh, và người đó trở nên hoảng hốt vì sự gần gũi của ông Flynn với một phụ nữ người Nga trong buổi hội thảo. Sự quan tâm này đã khiến một nhân viên khác cảnh báo với chính quyền Hoa Kỳ rằng ông Flynn có thể đã bị tình báo Nga xâm nhập. Đối diện với sự việc đó, ông Flynn bị đòi ra điều trần trước Ủy Ban Tình Báo Thượng Viện Hoa Kỳ. Ban đầu ông Flynn từ chối bàn giao các tài liệu trát đòi cho Ủy Ban Tình Báo Thượng Viện…

Vào ngày 1/12/2017, ông Flynn đã xuất hiện tại Tòa Án Liên Bang Hoa Kỳ để chính thức hóa một thỏa thuận với Công Tố Viên Đặc Biệt Robert Mueller nhận tội (khá quan trọng) “cố tình và cố ý” tuyên bố sai với FBI. Flynn đồng ý hợp tác với cuộc điều tra của Công Tố Viên Đặc Biệt Robert Mueller.

Ba năm rưỡi sau đó, vào đầu tháng 5/2020 Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ tuyên bố sẽ miễn trừ (discharge) tất cả các cáo buộc chống lại ông Flynn trước đây.

Là một phần trong việc đánh giá lại vụ án Flynn, Bộ Tư Pháp đã công bố một loạt các hồ sơ làm sáng tỏ các quyết định của chính quyền Obama chưa biết trước đây về Flynn. Điều đó khiến TT Trump tuyên bố rằng Flynn đã bị nhắm mục tiêu bất hợp pháp và quyết định điều tra đến tất cả các vị tổng thống trước đó – ý nói điều tra cựu TT Barack Obama. Trên những hàng tweet như vũ bảo, TT Trump đã viết: “Tội ác chính trị lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ, cho đến nay!” – với từ OBAMAGATE ra đời.

Chỉ trong một thời gian ngắn, “Obamagate” đã lan truyền, chứa đựng một lý thuyết âm mưu. Khi được hỏi hôm thứ Hai để mô tả tội ác bị cáo buộc của Obama, TT Trump cho biết rằng “một số điều khủng khiếp đã xảy ra, và nó không bao giờ được phép xảy ra ở nước ta.” Ông dự đoán tiết lộ thêm trong những tuần tới.

Obama là mục tiêu thường xuyên đối với các cuộc tấn công của Trump. Trong những lần nói chuyện lộ ra đối với các cựu quan chức trong chính quyền của ông Trump, đã thổi phồng quyết định của Bộ Tư Pháp để cho cựu tướng Michael Flynn miễn trừ, nói rằng “luật pháp có nguy cơ”.

Bằng cách đẩy các cáo buộc mới chống lại Obama, TT Trump hình như cũng đang tìm cách ám chỉ đối thủ chạy đua vào Tòa Bạch Ốc trong tháng 11 tới này, người này từng là phó tổng thống của Obama, Joe Biden.

Nguồn gốc Obamagate

Về cốt lõi, Obamagate là một loạt cáo buộc cũ được đặt tên mới. Ngay từ tháng 3/2017, Trump đã cáo buộc Obama đã nghe lén tại Tower TT Trump ở New York về chiến dịch bầu cử tổng thống năm 2016, so sánh vụ giám sát bị cáo buộc với vụ bê bối Watergate thời cựu TT Nixon. Năm sau, Trump tuyên bố rằng FBI đã đưa ra một người cung cấp tin tức chiến dịch tranh cử TT và đặt tên cho âm mưu này là “Spygate”.




Cáo buộc chính trong Obamagate cho rằng cựu TT Obama đã chỉ đạo cuộc điều tra ông Michael Flynn, mặc dù FBI không có lý do chính đáng để thăm dò vị tướng ba sao đã nghỉ hưu. Cựu tướng Flynn, một đảng viên đảng Dân Chủ, từng là sĩ quan tình báo quân sự hàng đầu của chính quyền Obama trước khi bị buộc rời chức vụ và sau đó liên minh với ứng cử viên TT của đảng Cộng Hòa.

Flynn đã bị điều tra hai lần vào năm 2016 và 2017, lần đầu tiên là một phần trong cuộc điều tra của FBI về mối quan hệ giữa chiến dịch tranh cử của TT Trump và tình báo Nga, và sau đó là một loạt các cuộc trò chuyện với đại sứ Nga Sergey Kislyak, cho rằng ông Flynn đã tư vấn cho người Nga kiềm chế và trả đũa các lệnh trừng phạt của chính quyền Obama – Còn cho rằng ông Flynn gợi ý với Đại Sứ Nga rằng Trump sẽ làm nhẹ vấn đề trừng phạt Nga khi ông đắc cử Tổng Thống Mỹ.

Cuộc họp phòng Bầu Dục vào những ngày cuối cùng của nhiệm kỳ TT Obama

Những cuộc họp này gọi là “trung tâm của thuyết âm mưu Obamagate” là cuộc họp của tại Phòng Bầu Dục giữa TT Barack Obama và những nhân vật trong Hội Đồng Ninh Quốc Gia của ông ta vào ngày 5/01/2017, tức 15 ngày trước khi TT Trump nhậm chức.

Cuộc họp diễn ra một ngày sau khi cơ quan tình báo FBI chính thức đóng hồ sơ cuộc điều tra về sự nghi ngờ mối quan hệ giữa ông Flynn và Nga. Nhưng cuộc họp đã quyết định tiếp tục điều tra hồ sơ ông Flynn khi biết về các cuộc gọi điện thoại của Flynn tới Đại Sứ Nga Kislyak bị chặn.

Các giới chức tình báo hàng đầu đã thông báo cho TT Obama về những phát hiện của họ về việc Nga có nhúng tay vào cuộc bầu cử tại Mỹ. Kết thúc cuộc họp, tổng thống Obama yêu cầu Giám Đốc FBI James Comey, bà Phó Bộ Trưởng Tư Pháp Sally Yates ở lại tiêp tục tham gia trong buổi họp tiếp gồm Phó Tổng thống Joe Biden và Cố vấn An ninh Quốc gia Susan Rice.

Bà Yates đã kể lại trong một cuộc phỏng vấn năm 2017 với nhóm Đặc Phái Viên Điều Tra Đặc Biệt Robert Mueller rằng cựu TT Obama bắt đầu bằng cách nói rằng “anh ta đã biết tin tức về Flynn”, các cuộc trò chuyện của ông Flynn với Đại Sứ Nga Kislyak về các lệnh trừng phạt đối với Nga.

Bà Yates cho rằng đây là điều mới biết đối với bà, một quan chức đứng thứ 2 của Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ giám sát cơ quan tình báo FBI nhưng chưa được thông báo về việc này

Cựu Giám Đốc Tình báo FBI James Comey

Khi Giám Đốc cơ quan FBI James Comey nói với Ủy Ban Tình Báo Hạ Viện, ông đã báo cho Giám Đốc CIA John Brennan ngay khi biết về các cuộc gọi điện thoại của của ông Flynn với Đại Sứ Nga Kislyak. Và John Brennan Giám Đốc Tình Báo CIA lần lượt báo cáo cho TT Obama.




Bà Yates và Rice sau đó đã kể lại những gì Obama nói trong cuộc họp. Theo Bà Yates, trong khi Obama nói rằng ông không muốn biết chi tiết về cuộc điều tra, ông đã hỏi “liệu Tòa Bạch Ốc có nên đối xử với Flynn khác không trong những ngày còn lại của ông ở trong chính quyền.”

Bà Yates không nhớ câu trả lời của Giám Đốc FBI James Comey lúc đó. Trong một email gửi cho bà Yates ngày cuối cùng của TT Obama tại văn phòng, Bà Rice đã nhớ lại rằng TT Barack Obama đã nhắc lại trong cuộc họp rằng “nhóm thực thi pháp luật của chúng ta cần phải tiến hành như bình thường trong luật quy định”.

Bà Yates và các cựu viên chức khác đã tiếp tục cuộc điều tra Flynn. Tuy nhiên, thực tế là cuộc họp tại Tòa Bạch Ốc diễn ra một ngày sau khi FBI chuẩn bị kết thúc cuộc điều tra của Flynn và Obama nhận thức được các cuộc gọi của Flynn tới Đại Sứ Kislyak đã bị nghe lén, khiến TT Trump, các thành phần cánh hữu và luật sư của Flynn biết rằng: Cuộc điều tra của Flynn về những cú phone đến với Kislyak đã cấu thành một âm mưu chống Trump đạt cao nhất của chính quyền Obama.

“Vì vậy, toàn bộ sự việc đã được sắp đặt và thiết lập trong cơ quan FBI, gồn cựu giám đốc tình báo quốc gia James Comey, James Clapper, Brennan và trong cuộc họp của Phòng Bầu Dục ngày hôm đó với Tổng thống Obama,” Sydney Powell, luật sư của Flynn, nói với Fox News hôm Chủ Nhật (10/05).

Gần đây, các hồ sơ FBI đã giải mật về vụ án Flynn được chuyển cho các luật sư của Flynn cung cấp thêm bằng chứng cho các nhà quảng bá lý thuyết âm mưu.

Trong một bức thư viết tay được trích dẫn rộng rãi, một viên chức hàng đầu của cơ quan tình báo FBI đã suy nghĩ liệu mục đích phỏng vấn Flynn qua phone các cuộc gọi của ông với đại sứ Nga là để “đuổi việc ông ta” hay khiến ông ta nói dối.

Bóc trần Flynn

Lý thuyết âm mưu Obamagate đưa ra một luận điệu khác: một động cơ chính trị đã vạch trần bản sắc của Flynn trong thời kỳ chuyển tiếp của TT Donald Trump.

TT Trump và các đồng minh của ông từ lâu đã cáo buộc các cựu quan chức của chính quyền Obama đã vạch mặt bất hợp pháp danh tính của Flynn bởi vì các mục đích chính trị.

Tuần này, Richard Grenell, một đồng minh thân cận của TT Trump, Giám đốc Tình Báo Quốc Gia, đã tiết lộ tên của hơn một chục quan chức Obama đã yêu cầu tiết lộ danh tính của Flynn trong những tuần cuối cùng của chính quyền ông Obama.




Danh sách này bao gồm các viên chức dưới chính quyền Obama mà Trump đã xem từ lâu là kẻ thù của ông – Brennan, James Clapper, Giám Đốc Tình Báo Quốc Gia và James Comey, Giám Đốc FBI.

Triển vọng cho một cuộc điều tra Barack Obama

Kể từ khi bắt đầu Obamagate, TT Trump đã thúc đẩy các nghị sĩ đảng Cộng Hòa điều tra Obama. Triển vọng đó dường như khó xảy ra.

Hôm thứ Năm (5/14) Trump đã tweet “Nếu tôi là Thượng Nghị Sĩ hoặc Dân Biểu, người đầu tiên tôi sẽ gọi để làm chứng về tội ác chính trị và vụ bê bối lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, bởi FAR [Federal Acquisition Regulation], là cựu Tổng thống Obama,”. “Ông ấy biết MỌI THỨ. Hãy làm điều đó @LindseyGrahamSC, [Lindsey Graham] cứ làm đi. Không còn làm Nice Guy nữa. Không nói nữa!”

Chủ Tịch Ban Tư pháp Thượng Viện: TNS Lindsey Graham

Nhưng Ông Chủ Tịch Ban Tư pháp Thượng Viện Lindsey Graham, một người bạn tâm sự của Trump, nói rằng ông không thích thú việc đưa ông Obama ra trước Quốc Hội.

“Tôi không nghĩ đây là lúc để tôi làm điều đó”, Graham nói với Politico. “Tôi không biết nếu điều đó thậm chí có thể.”

Nhưng Graham tuyên bố sẽ kêu gọi các giới chức chính quyền Trump khi ủy ban của ông điều tra nguồn gốc của cuộc điều tra Trump-Nga.

Về phần đảng Dân Chủ, Joe Biden và các đảng Dân Chủ khác bác bỏ Obamagate, xem đó như một nỗ lực trắng trợn của Trump nhằm chuyển hướng sự chú ý khỏi những chỉ trích ngày càng tăng về việc ông giải quyết cuộc khủng hoảng coronavirus.


© Lê Hoành Sơn

Chú thích:

- What is Obamagate? | VOANEWS

- The absurd cynicism of ‘Obamagate’ | The Washington Post
- “Obamagate”: Trump’s latest conspiracy theory, explained | VOX